Pozwolenie na broń dla policjanta nie oznacza automatycznego prawa do noszenia indywidualnej broni będącej na wyposażeniu funkcjonariusza po zakończonej służbie. Broń pozostaje własnością Skarbu Państwa i może być używana wyłącznie w zakresie zadań etatowych. Funkcjonariusz, który chce mieć broń na potrzeby prywatne – do ochrony osobistej, osób i mienia lub strzelectwa sportowego – musi więc przejść uproszczoną procedurę administracyjną przewidzianą w Ustawie z dnia 21 maja 1999 roku o broni i amunicji.
Od sierpnia 2023 roku art. 10 ust. 3a ustawy o broni i amunicji wprowadził ułatwienie: sama deklaracja chęci wzmocnienia potencjału obronnego Rzeczypospolitej Polskiej uznawana jest za „ważną przyczynę” posiadania broni. Dotyczy to funkcjonariuszy wszystkich formacji mundurowych oraz żołnierzy pełniących terytorialną służbę wojskową co najmniej dwa lata.
Według danych Komendy Stołecznej Policji przekazanych portalowi Infosecurity24, do 1 listopada 2023 roku warszawskie WPA przyjęło 1 555 wniosków od funkcjonariuszy różnych służb, a uprawnienie uzyskało 1 187 mundurowych. W dalszej części artykułu wyjaśniamy, jak złożyć wniosek, jakie dokumenty dołączyć i kiedy pozwolenie może zostać cofnięte.
Pozwolenie na broń dla policjanta do celów sportowych i kolekcjonerskich
Uzyskanie pozwolenia na broń dla policjanta (w celach sportowych lub kolekcjonerskich) jest znacznie uproszczone w porównaniu z procedurą dla osób cywilnych. Przepisy zwalniają funkcjonariuszy Policji z obowiązku zdawania państwowego egzaminu w WPA – zarówno z części teoretycznej, jak i praktycznej. Innymi słowy, policjant nie musi przystępować do egzaminu ze znajomości przepisów ani umiejętności strzeleckich, który jest wymagany od cywilów.
Ponadto, jeżeli funkcjonariusz posiada przydzieloną broń służbową, jest również zwolniony z obowiązku przedłożenia orzeczeń lekarskiego i psychologicznego przy ubieganiu się o pozwolenie. Ustawodawca uznał, że regularne badania profilaktyczne w służbie oraz przeszkolenie strzeleckie funkcjonariuszy w pełni zastępują te wymogi cywilne.
Należy pamiętać, że policjant – tak samo jak każdy wnioskodawca – musi wykazać tzw. ważną przyczynę posiadania broni w danym celu. Oznacza to konieczność przedstawienia dokumentów potwierdzających uprawnienia do danego rodzaju pozwolenia. W przypadku pozwolenia na broń do celów sportowych wymagane jest m.in. udokumentowane członkostwo w klubie strzeleckim (stowarzyszeniu sportowym).
Z kolei pozwolenie kolekcjonerskie wymaga przynależności do stowarzyszenia o charakterze kolekcjonerskim, co potwierdza się odpowiednim zaświadczeniem. Spełnienie tych warunków formalnych jest niezbędne, ale dla funkcjonariuszy Policji procedura dalsza przebiega już sprawniej niż dla osób cywilnych.
Po zebraniu powyższych dokumentów potwierdzających cel posiadania broni, policjant może skorzystać z uproszczonej ścieżki proceduralnej. Do wniosku kierowanego do właściwego Komendanta Wojewódzkiego Policji warto dołączyć następujące dokumenty potwierdzające status służby i wyszkolenie kandydata:
- Zaświadczenie z jednostki kadrowej – potwierdzające pełnienie służby w Policji (z podaniem stanowiska lub komórki organizacyjnej) oraz fakt bycia funkcjonariuszem.
- Zaświadczenie od przełożonego o przydzieleniu broni służbowej – dokument potwierdzający, że policjant ma na stanie przydzieloną broń palną (np. pistolet służbowy) wraz z informacją o przydziale amunicji.
- Dokumentacja wyszkolenia strzeleckiego – np. potwierdzona za zgodność kserokopia karty wyszkolenia strzeleckiego (z wyszczególnieniem odbytych strzelań i zdanych egzaminów wewnętrznych) lub zaświadczenie wydane przez przełożonego potwierdzające przeszkolenie w posługiwaniu się określonymi rodzajami broni.
Warto podkreślić, że zwolnienie z egzaminu przysługuje policjantowi niezależnie od rodzaju broni palnej, o jaką się ubiega – ustawowo ma ono charakter bezwarunkowy i pełny. Mimo to w aktualnej praktyce zdarza się, że wnioskujący funkcjonariusz proszony jest o udokumentowanie przeszkolenia z obsługi konkretnych typów broni. Przykładowo standardowe wyszkolenie policyjne obejmuje broń centralnego zapłonu (pistolety, pistolety maszynowe, strzelby gładkolufowe, karabinki), natomiast nie zawsze obejmuje broń bocznego zapłonu (.22 LR).
Jeżeli zatem policjant chce, aby jego pozwolenie na broń dla policjanta obejmowało także np. karabinek sportowy typu KBKS, zaleca się odbycie dodatkowego krótkiego szkolenia z tej broni i uzyskanie stosownego zaświadczenia.
Po złożeniu kompletnego wniosku z załącznikami pozostaje oczekiwanie na decyzję. Z reguły przeprowadzany jest jeszcze wywiad środowiskowy (rozmowa z dzielnicowym) oraz standardowa weryfikacja danych, jednak samo wydanie decyzji jest w tym wypadku niemal formalnością.
Przepisy ustawy o broni i amunicji nie pozostawiają organowi uznaniowości – funkcjonariusz spełniający wszystkie wymogi (ważna przyczyna, brak przeszkód prawnych, przydział broni służbowej itp.) musi otrzymać pozwolenie w drodze decyzji administracyjnej.
Dzięki temu cała procedura trwa zwykle krócej i jest przewidywalna – pozwolenie na broń dla policjanta (sportowe czy kolekcjonerskie) jest przyznawane bez zbędnej zwłoki, bez egzaminów i dodatkowych badań, a jedynym warunkiem jest dochowanie formalności oraz kompletu wymaganych dokumentów.
Pozwolenie na broń dla policjanta w uproszczonej procedurze
Aby skorzystać z procedury uproszczonej, wnioskodawca musi:
- mieć ukończone 21 lat (18 lat w wyjątkowych sytuacjach),
- posiadać stałe miejsce pobytu w Polsce,
- być niekaranym za przestępstwa umyślne,
- przedstawić aktualne orzeczenia lekarskie i psychologiczne lub spełniać warunki zwolnienia z art. 15 ust. 6 (czyli okazać służbowe zaświadczenie potwierdzające, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy przeszło się badania uprawniające do posługiwania się bronią),
- zadeklarować „wzmocnienie potencjału obronnego RP”,
- posiadać przydzieloną broń służbową (nie dotyczy Wojsk Obrony Terytorialnej (OT) – tam wymagane są pełne 24 miesiące służby).
Szkolenia strzeleckie odbywane w służbie zastępują egzamin z art. 16 ust. 1, co potwierdza zaświadczenie jednostki. Organ może jednak poprosić o dodatkowe wyjaśnienia przy broni długiej lub w razie niedawnej kary dyscyplinarnej.
Jak poprawnie wypełnić wniosek o pozwolenie na broń dla policjanta
Wniosek składa się osobiście w Wydziale Postępowań Administracyjnych właściwej KWP (adresy i godziny przyjęć publikuje każda komenda) lub przesyła listem poleconym. Dla przykładu Mazowieckie WPA wyraźnie wskazuje, że nie przyjmuje wniosków przez ePUAP – ustawa wymaga własnoręcznego podpisu oraz papierowych oryginałów załączników (fotografii, orzeczeń, zaświadczeń).
W praktyce oznacza to, że cała dokumentacja musi trafić do organu w formie papierowej: osobiście w okienku podawczym lub w kopercie pocztowej. Podpis elektroniczny nie zastępuje podpisu odręcznego, a skany załączników są akceptowane dopiero na etapie ewentualnych uzupełnień postępowania.
Załączniki i koszty – kompletna lista
| Załącznik / opłata | Kwota | Uwagi |
|---|---|---|
| Opłata skarbowa za decyzję | 242 zł | konto Urzędu wskazanego dla danej jednostki WPA KWP |
| Orzeczenia lekarskie i psychologiczne | — | nie starsze niż 3 miesiące; możliwe zwolnienie z art. 15 ust. 6 |
| Zaświadczenie o pełnieniu służby i przydzieleniu broni | — | oryginał z jednostki |
| Fotografia 3 × 4 cm | — | podpisana na odwrocie |
| Pełnomocnictwo (opcjonalnie) | 17 zł | plus ewentualny wniosek o zaświadczenie do zakupu broni |
Po uprawomocnieniu decyzji można złożyć wniosek o zaświadczenie do zakupu broni (opłata 17 zł). Rejestracji broni dokonuje się w ciągu 5 dni od nabycia. Broń i amunicję przechowuje się w sejfie klasy S1 z certyfikatem lub tabliczką znamionową. Naruszenie zasad przechowywania jest wykroczeniem i może skutkować cofnięciem pozwolenia.
Ile trwa procedura pozwolenia na broń dla policjanta i kiedy można stracić pozwolenie?
Jeśli wniosek zawiera pełny komplet załączników i nie wymaga dodatkowych wyjaśnień, Wydział Postępowań Administracyjnych rejestruje go w dniu wpływu, a decyzja zapada zazwyczaj w ciągu 3–4 tygodni – czyli w ustawowym terminie 30 dni, potrzebnym na weryfikację danych w KRK, sprawdzenie ważności badań oraz przygotowanie projektu decyzji. Termin ten może zostać przedłużony maksymalnie do 60 dni, jeśli organ musi zasięgnąć dodatkowych opinii lekarskich, poczekać na informacje z innych baz danych lub wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia brakujących dokumentów.
Cofnięcie pozwolenia może nastąpić m.in. gdy:
- ustały okoliczności, które stanowiły podstawę wydania (art. 18 ust. 4),
- wnioskodawca naruszy obowiązek rejestracji broni (art. 18 ust. 5 pkt 1),
- odmówi badań lekarskich czy psychologicznych (pkt 2),
- nie zgłosi zmiany stałego pobytu (pkt 3),
- złamie zasady przechowywania czy noszenia (pkt 4),
- użyczy broni osobie nieuprawnionej (pkt 7),
- znajdzie się pod wpływem alkoholu lub środków odurzających w trakcie noszenia broni (art. 18 ust. 1 pkt 4).
Od decyzji można odwołać się do Komendanta Głównego Policji w terminie 14 dni, a następnie złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (30 dni).
Pozwolenie na broń dla żołnierzy WOT
Pozwolenie na broń dla żołnierzy WOT w uproszczonej procedurze przewidziane jest dla żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej, którzy pełnią służbę nieprzerwanie od co najmniej 24 miesięcy, również mogą skorzystać z przesłanki „ważnej przyczyny”, jednak procedura różni się w detalach. Potrzebne jest przede wszystkim zaświadczenie dowódcy brygady potwierdzające ciągłość służby i nienaganną opinię służbową.
Ważne: osoby pełniące terytorialną służbę wojskową nie są wymienione w art. 16 ust. 2 ustawy jako zwolnione z egzaminu. Oznacza to, że – w odróżnieniu od policjantów czy żołnierzy zawodowych – muszą zaliczyć zarówno część teoretyczną, jak i praktyczną przed komisją WPA.
Dowództwo WOT potwierdziło to w komunikacie na platformie X (8 września 2023 roku): „#Terytorialsi – uproszczone pozwolenia na broń? Egzamin nadal wymagany, ale w wersji skróconej: test 10 pytań + strzelanie z 15 m”. Zwolnienie lub ograniczenie wyłącznie do teorii jest możliwe wówczas, gdy wnioskodawca przedstawi patent strzelecki PZSS, aktualną licencję sportową lub certyfikat ukończenia kursu strzeleckiego WOT (minimum 20 godzin zajęć). W praktyce większość WPA akceptuje takie dokumenty, co sprowadza egzamin do krótkiego sprawdzianu, często bez użycia broni długiej.
Cała procedura dla terytorialsów trwa średnio ok. 21 dni – o kilka dni krócej niż u policjantów – głównie dlatego, że organ rzadziej wzywa do uzupełnienia dokumentów dotyczących „ważnej przyczyny”.
Podsumowanie
Uproszczona procedura uzyskania pozwolenia na broń dla policjanta oraz pozwolenia na broń dla żołnierzy WOT (analogiczna ścieżka dla żołnierzy Obrony Terytorialnej) faktycznie skraca drogę administracyjną – zwłaszcza dzięki zastąpieniu „ważnej przyczyny” samą deklaracją wzmocnienia obronności i zwolnieniu funkcjonariuszy ze standardowego egzaminu. Nie oznacza to jednak, że formalności można lekceważyć: organ wciąż wymaga kompletnego zestawu dokumentów, a każde wezwanie do uzupełnienia resetuje 30‑dniowy termin na wydanie decyzji.
Aby uniknąć opóźnień i ryzyka odmowy, warto przyjąć pięć żelaznych zasad:
- Zgromadzić pełen komplet załączników (badania lub zaświadczenie z art. 15 ust. 6, fotografia, opłaty, zaświadczenie jednostki) i złożyć je jednocześnie.
- Sprawdzić terminy: orzeczenia ważne 3 miesiące, rejestracja broni 5 dni od zakupu, odwołanie 14 dni od doręczenia decyzji.
- Udokumentować miejsce przechowywania – certyfikat sejfu S1 lub tabliczka znamionowa najlepiej dołączyć od razu.
- Prowadzić własne archiwum: kopie orzeczeń, potwierdzeń przelewów i wniosku przechowywać zarówno w formie papierowej, jak i skanu.
- Regularnie aktualizować badania i kontakt z WPA – co pięć lat lub po każdej zmianie stanu zdrowia.
Stosowanie powyższych kroków minimalizuje ryzyko cofnięcia pozwolenia (najczęściej za nieprzedłużone badania lub naruszenie zasad przechowywania) i pozwala skoncentrować się na tym, co najważniejsze: bezpieczeństwie własnym oraz otoczenia. Pamiętaj, że odpowiedzialne posiadanie broni zaczyna się od dbałości o procedury, a kończy na ciągłym doskonaleniu swoich umiejętności strzeleckich.
Przydatne linki:
- Test na pozwolenie na broń – sprawdź, czy zdasz egzamin z teorii (200 pytań)
- Ile zarabia policjant? Wykaz uśrednionych wynagrodzeń policyjnych w 2025 roku
- Rekrutacja do policji – zostań jednym z nas!
Leave a Reply