Pozwolenie na broń kolekcjonerską

Pozwolenie na broń kolekcjonerską to dokument uprawniający pasjonatów broni do legalnego posiadania sprawnej broni palnej w celach hobbystycznych, historycznych i kolekcjonerskich. Ten poradnik jest skierowany do osób, które chcą rozpocząć przygodę z kolekcjonowaniem broni palnej w Polsce – dowiesz się, jakie wymogi musisz spełnić, jak przebiega procedura wnioskowania w WPA (Wydziale Postępowań Administracyjnych Policji) oraz z jakimi kosztami i obowiązkami wiąże się uzyskanie takiego pozwolenia. Przedstawimy krok po kroku listę dokumentów potrzebnych do złożenia wniosku, omówimy wymagane badania lekarskie i psychologiczne, a także wyjaśnimy kluczowe różnice między pozwoleniem kolekcjonerskim, a sportowym czy myśliwskim.

Poradnik odpowiada na często zadawane pytania (FAQ) dotyczące przewożenia i przechowywania broni kolekcjonerskiej, ewentualnych kontroli oraz tego, co można (a czego nie wolno) robić z bronią posiadaną w celach kolekcjonerskich. Pamiętaj, że przepisy mogą się zmieniać – wszystkie informacje przedstawione poniżej dotyczą stanu prawnego na 5 października 2025 roku i opierają się na obowiązujących aktach prawnych (m.in. Ustawie o broni i amunicji) oraz oficjalnych wytycznych Policji.

Uwaga: W Polsce posiadanie broni pozbawionej cech użytkowych (np. trwale zablokowanej) nie wymaga pozwolenia. Natomiast jeśli chcesz kolekcjonować w pełni sprawną broń palną, musisz uzyskać pozwolenie na broń kolekcjonerską. Ten poradnik pomoże Ci przejść przez całą procedurę – od spełnienia warunków formalnych, przez złożenie wniosku, aż po odebranie decyzji i dalsze obowiązki posiadacza broni.

Pozwolenie na broń kolekcjonerską – podstawy prawne i definicje

Głównym aktem prawnym regulującym pozwolenia na broń w Polsce jest Ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji. Ustawa ta określa m.in. zasady wydawania i cofania pozwoleń, warunki nabywania, rejestracji, przechowywania oraz zbywania broni i amunicji. Już w art. 10 ust. 2 Ustawy wymieniono różne cele, w jakich może zostać wydane pozwolenie na broń palną – w tym cel kolekcjonerski obok takich jak: ochrona osobista, ochrona osób i mienia, łowiecki, sportowy, rekonstrukcji historycznych, pamiątkowy czy szkoleniowy. Oznacza to, że polskie prawo przewiduje możliwość posiadania broni w celu kolekcjonerskim pod warunkiem spełnienia określonych wymogów i uzyskania decyzji administracyjnej.

Kluczowe wymagania ustawowe to m.in. pełnoletność (21 lat, z pewnymi wyjątkami), niekaralność oraz brak przeciwwskazań zdrowotnych. Art. 15 Ustawy wymienia tzw. negatywne przesłanki – np. pozwolenia nie wydaje się osobom poniżej 21. roku życia, z zaburzeniami psychicznymi lub uzależnionym, niemającym stałego pobytu w Polsce, a także skazanym prawomocnie za poważne przestępstwa. Z kolei art. 10 ust. 1 stanowi ogólną zasadę, że Policja wydaje pozwolenie na broń, jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni. W praktyce ważną przyczyną dla kolekcjonera będzie udokumentowanie, że rzeczywiście zajmuje się on kolekcjonowaniem broni – najczęściej poprzez przynależność do stowarzyszenia kolekcjonerskiego (o tym niżej).

Rozporządzenia wykonawcze – badania, przechowywanie, ewidencja

Szczegółowe kwestie proceduralne i techniczne reguluje szereg rozporządzeń wydanych na podstawie wyżej wymienionej ustawy. Najważniejsze z nich to:

Rozporządzenie MSW z 26 sierpnia 2014 roku w sprawie przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji – określa ono standardy bezpiecznego przechowywania broni przez osoby fizyczne. Od końca 2019 roku rozporządzenie to wymaga, aby broń była przechowywana co najmniej w urządzeniach klasy S1 według normy PN-EN 14450. Rozporządzenie opisuje też warunki noszenia (transportu) broni oraz prowadzenia ewidencji posiadanej broni i amunicji. Na przykład osoby mające powyżej 50 egzemplarzy broni muszą spełnić dodatkowe wymagania (wydzielone, zabezpieczone pomieszczenie z alarmem, drzwiami antywłamaniowymi itp.). Co istotne, kolekcjonerzy i posiadacze broni pamiątkowej mogą – oprócz sejfów S1 – przechowywać swoje zbiory w specjalnych gablotach na broń, pod warunkiem ich odpowiedniego zabezpieczenia (zamknięcie na klucz lub zamek szyfrowy, kotwienie do ściany/podłogi, alarm w pomieszczeniu itp.). Ta opcja pozwala na estetyczną ekspozycję kolekcji, jednak wymaga spełnienia restrykcyjnych warunków bezpieczeństwa.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 sierpnia 2019 r. w sprawie badań lekarskich i psychologicznych osób występujących o wydanie pozwolenia na broń lub zgłaszających do rejestru broń pneumatyczną oraz posiadających pozwolenie na broń lub zarejestrowaną broń pneumatyczną – reguluje szczegóły dotyczące obowiązkowych badań lekarskich i psychologicznych dla osób ubiegających się o pozwolenie na broń kolekcjonerską, jak również inne typy pozwoleń (sportowa, do celów ochrony osobistej itp.). Określa, jakie elementy obejmuje badanie (np. konsultacje specjalistyczne, testy sprawności psychicznej), jacy lekarze i psychologowie są uprawnieni do wydawania orzeczeń oraz wzory zaświadczeń. Zgodnie z ustawą, takie orzeczenia muszą być wystawione nie wcześniej niż 3 miesiące przed złożeniem wniosku – oznacza to, że nie można zrobić badań na długo przed planowanym złożeniem dokumentów, bo stracą ważność. Aktualizacja z 2024 rokuwprowadziła m.in. nowe formularze oraz doprecyzowała przeciwwskazania zdrowotne (jak konkretne schorzenia wykluczające posiadanie broni). W dalszej części poradnika omawiamy wymagania badań bardziej szczegółowo.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 lipca 2023 roku w sprawie egzaminu ze znajomości przepisów dotyczących posiadania broni oraz umiejętności posługiwania się bronią – to stosunkowo nowe rozporządzenie określające tryb i zakres egzaminu wymaganego przy ubieganiu się o pozwolenie. Wprowadziło ono m.in. nowe stawki opłat egzaminacyjnych powiązane z wysokością płacy minimalnej (zamiast stałych kwot obowiązujących wcześniej). Przykładowo, według tych przepisów opłata za egzamin dla celów kolekcjonerskich może wynosić kilkaset złotych (ustalana procentowo), a gdy wnioskujemy o pozwolenie na broń w kilku celach jednocześnie – płacimy jedną opłatę egzaminacyjną w nieco wyższej wysokości łącznej. Rozporządzenie określa też przebieg egzaminu: część teoretyczną (test z ustawy o broni i amunicji, przepisów wykonawczych oraz odpowiednich przepisów karnych) oraz część praktyczną (sprawdzenie umiejętności bezpiecznego posługiwania się bronią i celnego strzelania). Więcej o egzaminie piszemy w sekcji: Sprawdzenie kwalifikacji/egzamin.

Oprócz powyższych, warto wspomnieć o rozporządzeniach dotyczących broni eksponatowej i deko: jeśli nasza kolekcja ma obejmować broń pozbawioną cech użytkowych lub repliki, obowiązują inne przepisy (np. rozporządzenie ws. pozbawiania cech użytkowych broni). Jednak w niniejszym poradniku skupiamy się na pozwoleniu na broń palną zdolną do strzału, bowiem tylko taka wymaga pozwolenia kolekcjonerskiego.

Tabela: Podstawowe akty prawne dla kolekcjonerów broni

Akt prawny	Zakres regulacji (w kontekście kolekcjonerstwa)
Ustawa o broni i amunicji z dnia 21 maja 1999 roku	Podstawy prawne pozwoleń, warunki wydawania, kategorie celów (w tym kolekcjonerski), prawa i obowiązki posiadaczy, przesłanki odmowy i cofnięcia pozwoleń.
Rozporządzenie MSW z 26.08.2014 roku ws. przechowywania, noszenia i ewidencji broni	Wymogi techniczne dot. przechowywania (sejfy S1, gabloty), zasady transportu (noszenia) broni, prowadzenie ewidencji posiadanej broni/amunicji.
Rozporządzenie Min. Zdrowia ws. badań lekarskich i psychologicznych z dnia 7 sierpnia 2019 roku	Zakres i tryb badań obowiązkowych dla wnioskodawców; lista przeciwwskazań zdrowotnych; wzory orzeczeń lekarskich i psychologicznych.
Rozporządzenie MSWiA z 28.07.2023 roku ws. egzaminu (art. 16 ustawy)	Tryb przeprowadzania egzaminu w WPA: część teoretyczna i praktyczna, wysokość opłat egzaminacyjnych, warunki zwolnienia z egzaminu.

Cel kolekcjonerski, a pozostałe cele pozwolenia

Jak wspomniano, cel kolekcjonerski to jeden z możliwych celów posiadania broni palnej. Czym się różni od innych i co praktycznie oznacza?

Cel kolekcjonerski – broń posiadana dla wartości historycznej, kolekcjonerskiej czy sentymentalnej, bez zamiaru wykorzystywania jej do polowania, sportu czy obrony. Ważna przyczyna wymagana przez ustawę to najczęściej członkostwo w stowarzyszeniu kolekcjonerów broni. Pozwolenie kolekcjonerskie uprawnia do posiadania dość szerokiego wachlarza broni i amunicji – de facto takiej, jaka jest dozwolona w innych celach (sportowych, łowieckich, itd.). W odróżnieniu od pozwoleń sportowych czy myśliwskich, broń kolekcjonerska nie służy regularnemu używaniu (strzelaniu) poza strzelnicą. Nie daje też prawa noszenia jej załadowanej na co dzień. Można powiedzieć, że to pozwolenie dla pasjonatów historii i militariów – kolekcjoner zbiera broń, ale jej eksploatacja (jeśli w ogóle) ma charakter incydentalny.
Cel sportowy – tu motywacją jest uczestnictwo w zawodach i treningach strzeleckich. Wymaga wykazania czynnego uprawiania sportu strzeleckiego: trzeba być członkiem klubu strzeleckiego, zdać egzamin na patent strzelecki PZSS oraz uzyskać licencję sportową. Pozwolenie sportowe uprawnia do posiadania broni odpowiedniej do dyscyplin sportowych (np. pistolet, karabin centralnego i bocznego zapłonu, strzelba gładkolufowa). Broni sportowej również nie wolno nosić przy sobie naładowanej na co dzień – można jej używać na strzelnicy bądź w czasie zawodów. Atutem celu sportowego jest możliwość regularnego treningu i rywalizacji, ale minusem są formalności (konieczność utrzymania licencji, startów w zawodach). W porównaniu z kolekcjonerskim, pozwolenie sportowe wymaga bardziej aktywnego zaangażowania w strzelectwo.
Cel łowiecki (myśliwski) – dotyczy broni używanej do polowań. Wymaga uzyskania uprawnień myśliwskich (kurs i egzamin w Polskim Związku Łowieckim) oraz członkostwa w PZŁ. Pozwolenie myśliwskie uprawnia do posiadania broni myśliwskiej (gładkolufowej i kulowej) dopuszczonej do polowań. W odróżnieniu od kolekcjonera, myśliwy może używać swojej broni w łowisku (podczas polowania) i przewozić ją załadowaną tylko na obszarze polowania. Poza tym obszarem broń musi być rozładowana. Pozwolenie łowieckie nie daje prawa posiadania np. pistoletów do obrony czy broni sportowej o kalibrach wykraczających poza zakres łowiecki.
Cel ochrony osobistej (ochrona własna) – najbardziej restrykcyjny i trudny do uzyskania cel. Dotyczy osób, które chcą posiadać broń dla obrony siebie, rodziny lub mienia. Trzeba wykazać stałe, realne i ponadprzeciętne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia, co w praktyce oznacza np. udokumentowane groźby, szczególne okoliczności pracy itp. Pozwolenie w celu ochrony osobistej uprawnia zazwyczaj do posiadania broni palnej bojowej (np. pistoletów centralnego zapłonu) i noszenia jej przy sobie, załadowanej, w ukryciu (przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa). To jedyne pozwolenie, które pozwala na codzienne noszenie broni gotowej do użycia. W przeciwieństwie do kolekcjonera, który nie może nosić przy sobie załadowanej broni, posiadacz pozwolenia ochronnego traktuje broń jako środek samoobrony. Wadą jest wysoki próg uzyskania (trzeba naprawdę uzasadnić zagrożenie), a także konieczność odnawiania badań co 5 lat. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule pozwolenie na broń do ochrony osobistej.
Inne cele (pamiątkowy, rekonstrukcja historyczna, szkoleniowy) – mają bardziej niszowe zastosowania. Cel pamiątkowy dotyczy sytuacji odziedziczenia lub otrzymania broni w darowiźnie bądź wyróżnieniu – pozwolenie pozwala zatrzymać konkretną sztukę broni jako pamiątkę (bez prawa nabywania kolejnych sztuk). Cel rekonstrukcji historycznych jest zbliżony do kolekcjonerskiego, ale ukierunkowany na inscenizacje historyczne – pozwolenie to uprawnia głównie do posiadania broni strzelającej ślepą amunicją (np. repliki broni wojskowej do rekonstrukcji bitew). Wymaga członkostwa w grupie rekonstrukcyjnej i udokumentowanego udziału w inscenizacjach. Cel szkoleniowy natomiast dotyczy podmiotów prowadzących szkolenia strzeleckie (np. instruktorów z działalnością gospodarczą w tym zakresie) – tutaj wymagane są odpowiednie uprawnienia instruktorskie i firma szkoleniowa. Pozwolenie szkoleniowe pozwala posiadać broń do celów dydaktycznych i treningowych, podobnie jak sportowe (zwykle podobne typy broni).

Pozwolenie na broń kolekcjonerską jest najbardziej zbliżone do sportowego i częściowo łowieckiego, jeśli chodzi o zakres posiadanej broni, ale różni się motywacją i sposobem użytkowania. Kolekcjoner zbiera i przechowuje broń (ewentualnie okazjonalnie strzela na strzelnicy), podczas gdy sportowiec i myśliwy regularnie używają broni zgodnie z przeznaczeniem. Z kolei pozwolenie do ochrony osobistej diametralnie różni się od kolekcjonerskiego – daje mniej swobody w doborze rodzaju broni (tylko pistolety/rewolwery bojowe), ale za to pozwala na noszenie jej na co dzień w celu obrony własnej, czego kolekcjoner robić nie może.

W następnych sekcjach omówimy szczegółowo wymagania i procedury, które należy spełnić, aby uzyskać pozwolenie na broń kolekcjonerską. Dowiesz się m.in. kto może ubiegać się o takie pozwolenie i jakie kroki musi przejść, aby finalnie cieszyć się własną kolekcją broni palnej.

Pozwolenie na broń kolekcjonerską, a zakres uprawnień i ograniczeń

Pozwolenie na broń kolekcjonerską daje dość szerokie uprawnienia w zakresie rodzajów broni palnej, jaką można posiadać. W decyzji administracyjnej wydanej przez WPA zawsze określony jest rodzaj broni oraz liczba egzemplarzy, na które pozwolenie obowiązuje. Z reguły kolekcjonerzy występują od razu o pozwolenie na wiele kategorii broni (np. pistolety, rewolwery, karabiny, strzelby itp.), aby mieć możliwość gromadzenia różnorodnych eksponatów. Prawo polskie nie ogranicza co do zasady katalogu typów broni dla celu kolekcjonerskiego – można kolekcjonować broń sportową, myśliwską, a nawet wojskową (np. karabiny centralnego zapłonu, historyczne egzemplarze broni automatycznej itp.), o ile jest to broń dopuszczona do posiadania przez cywilów. W praktyce pozwolenie kolekcjonerskie uprawnia do posiadania takiej broni palnej i amunicji, jaka jest wymieniona dla pozwoleń sportowych i myśliwskich (czyli np. pistolety i rewolwery centralnego i bocznego zapłonu, karabiny powtarzalne i samopowtarzalne, strzelby gładkolufowe, broń czarnoprochowa, itp.). Nie ma odrębnej kategorii „broni kolekcjonerskiej” – to może być każda broń palna z definicji ustawy (poza egzemplarzami zabronionymi ustawowo).

W ramach pozwolenia kolekcjonerskiego można także posiadać broń strzelecką używaną dawniej przez wojsko (która dziś może podpadać np. pod kategorię broni sportowej lub myśliwskiej – bo wiele modeli wojskowych da się zaliczyć do tych kategorii pod względem parametrów). Przykładowo, broń historyczna: pistolety wojskowe z XX w., karabiny z okresu II wojny światowej, a nawet starsza broń czarnoprochowa – to typowe perełki w zbiorach kolekcjonerów. Możliwe jest również kolekcjonowanie broni współczesnej (np. nowszych pistoletów czy karabinków), choć wtedy warto mieć uzasadnienie kolekcjonerskie (np. tematyczna kolekcja). Pamiętajmy, że każdą posiadaną jednostkę broni palnej trzeba zarejestrować w WPA w ciągu 5 dni od nabycia – nawet jeśli jest częścią kolekcji i nie planujemy z niej strzelać na co dzień.

Warto dodać, że pozwolenie na broń kolekcjonerską uprawnia również do zbierania np. broni białej czy pneumatycznej, które pozwoleniom nie podlegają (noże, bagnety, repliki broni czarnoprochowej sprzed 1885 roku itp.). Takie przedmioty nie wymagają żadnych zezwoleń i mogą stanowić uzupełnienie kolekcji, ale formalnie nie są objęte decyzją o pozwoleniu.

Amunicja – zasady gromadzenia i posiadania

Posiadając pozwolenie na broń kolekcjonerską, mamy prawo kupować i posiadać amunicję do broni, którą posiadamy w ramach tego pozwolenia. Co ważne, w Polsce nie wydaje się osobnego pozwolenia na amunicję – nabycie amunicji jest legalne na podstawie okazania sprzedawcy legitymacji posiadacza broni (którą otrzymujemy po uzyskaniu pozwolenia). W legitymacji tej wyszczególnione są rodzaje broni (i tym samym rodzaje amunicji), do których mamy dostęp. Przykładowo, jeśli nasz zbiór obejmuje pistolety 9×19 mm i karabin .308 Winchester, to możemy kupować amunicję 9×19 mm i .308 Win. Ilość amunicji na własny użytek nie jest ściśle limitowana przepisami – prawo nie podaje konkretnych ilości, które wolno posiadać jednorazowo, ale wymaga przechowywania amunicji z zachowaniem zasad bezpieczeństwa (w sejfie S1 razem z bronią lub oddzielnie).

Kolekcjoner, w przeciwieństwie do strzelca sportowego, nie ma obowiązku „wystrzeliwania” norm amunicji ani prowadzenia ewidencji zużycia. Jednak pewne przepisy ewidencyjne dotyczą posiadaczy dużych ilości amunicji – np. wyżej wspomniane rozporządzenie z 2014 roku wymaga od osób posiadających powyżej 50 sztuk broni (co zwykle łączy się z posiadaniem tysięcy sztuk amunicji) dodatkowych zabezpieczeń pomieszczenia. Większości kolekcjonerów to nie dotyczy, bo rzadko kto trzyma więcej niż kilkadziesiąt jednostek broni palnej.

Należy pamiętać, że amunicja również podlega pewnym ograniczeniom: bez specjalnych zgód nie kupimy np. amunicji przebijającej pancerz, zapalającej czy rozszerzającej (te typy są zakazane dla cywilów). Standardowa amunicja sportowa i myśliwska jest jednak dostępna. Przewożenie amunicji podlega takim samym regułom jak broni – powinna być zabezpieczona przed dostępem osób postronnych, najlepiej w osobnym pojemniku od broni podczas transportu (choć przepisy wprost tego nie wymagają, to zasada zdrowego rozsądku).

Noszenie, przewożenie, ekspozycja broni kolekcjonerskiej

Czy kolekcjoner może nosić przy sobie broń? Nie – pozwolenie kolekcjonerskie nie uprawnia do noszenia broni załadowanej w miejscach publicznych. W praktyce oznacza to, że nie wolno chodzić z naładowanym pistoletem w kaburze „dla ozdoby” ani zabierać karabinu na spacer. Jedyne sytuacje, kiedy możemy zabrać broń poza dom, to transport broni na strzelnicę, do rusznikarza, na wystawę kolekcjonerską, ewentualnie do innego miejsca przechowywania – i zawsze rozładowaną. Broń przewożona powinna mieć wyjęty magazynek, komorę nabojową pustą, najlepiej znajdować się w zamkniętej walizce lub futerale. Amunicję przewozimy osobno. Te wymogi dotyczą wszystkich pozwoleń poza ochronnym – sportowcy i myśliwi również muszą przewozić broń rozładowaną (myśliwy może naładować broń dopiero na terenie łowiska). Kolekcjonerzy najczęściej transportują broń na strzelnicę, bo tam mogą legalnie z niej postrzelać dla rekreacji.

Ekspozycja broni to ważny aspekt kolekcjonerstwa. Posiadacz pozwolenia kolekcjonerskiego może chcieć wyeksponować swoje zbiory np. w domu. Polskie przepisy dopuszczają przechowywanie broni w gablotach wystawowych pod warunkiem spełnienia dodatkowych wymogów bezpieczeństwa – jak wspomniano wyżej, gabloty muszą być zamykane i zabezpieczone co najmniej jak sejf S1 (choć formalnie gabloty nie mają klasy S1, to muszą mieć solidną konstrukcję, zamek oraz znajdować się w pomieszczeniu z alarmem). Taka broń na ekspozycji powinna być oczywiście rozładowana. W praktyce część kolekcjonerów trzyma mniej cenne egzemplarze w gablotach (np. kopie, egzemplarze historycznie ciekawe ale mało warte), a najważniejsze okazy nadal w sejfie – to kwestia własnej oceny ryzyka. Gdy organizujemy publiczną wystawę broni (np. z okazji rocznicy historycznej), potrzebna jest współpraca z Policją i spełnienie warunków bezpieczeństwa imprez masowych – ale to już szerszy temat.

Każda legalnie posiadana broń palna ma unikalny numer fabryczny, który jest odnotowany w decyzji i rejestrze Policji. W przypadku starych egzemplarzy, które numerów mogą nie posiadać lub mają je nieczytelne, WPA nadaje broni numer ewidencyjny podczas rejestracji. Kolekcjoner nie musi sam oznaczać broni, ale jeśli sprowadza broń z zagranicy (np. z UE) – musi zadbać o jej rejestrację i oznaczenie zgodnie z przepisami unijnymi (Dyrektywa EU nakłada obowiązek odpowiedniego oznakowania każdej broni palnej w UE). W praktyce kupując broń przez sklep czy od krajowego dystrybutora, mamy pewność że jest oznaczona prawidłowo. Przy unikatowych okazach z zagranicy, formalności może dopełnić rusznikarz uprawniony do znakowania broni.

Pozwolenie na broń kolekcjonerską, a wymagania formalne

Aby w ogóle myśleć o pozwoleniu na broń (każdego rodzaju, w tym kolekcjonerską), trzeba spełnić podstawowe wymogi określone w ustawie. Najważniejsze z nich to:

Wiek – wymagane jest ukończenie 21 lat. Osoby młodsze co do zasady nie mogą otrzymać pozwolenia. Istnieje wyjątek: w szczególnych sytuacjach na wniosek klubu sportowego, Polskiego Związku Łowieckiego, szkoły lub stowarzyszenia obronnego, pozwolenie sportowe lub myśliwskie może być wydane 18-latkowi. Ten wyjątek jednak nie dotyczy celu kolekcjonerskiego – tu trzeba mieć 21 lat bez wyjątku. W praktyce więc musisz być osobą pełnoletnią i mieć za sobą 21 urodziny.
Stałe miejsce pobytu w Polsce – wnioskodawca musi wykazać, że ma meldunek lub centrum interesów życiowych na terytorium RP. Cudzoziemcy mogą uzyskać pozwolenie, ale tylko jeśli mieszkają w Polsce na stałe. Wymóg ten eliminuje np. turystów czy osoby bez uregulowanego pobytu. Najczęściej wystarczy podać adres zameldowania w Polsce (organ i tak to zweryfikuje w rejestrach).
Pełna zdolność do czynności prawnych – to wymóg milczący (nie wymieniony w ustawie wprost, ale oczywisty) – osoba ubezwłasnowolniona czy niepoczytalna nie otrzyma pozwolenia. Wypełniając wniosek, podajemy swoje dane osobowe i musimy działać osobiście; nie ma możliwości, by np. przedstawiciel prawny załatwił pozwolenie za kogoś.
Zdolność fizyczna i psychiczna do posługiwania się bronią – to stwierdzają wspomniane orzeczenia lekarskie i psychologiczne. Każdy wnioskodawca musi przejść badanie u uprawnionego lekarza oraz u uprawnionego psychologa, którzy wystawią orzeczenia, że nie należymy do osób z zaburzeniami psychicznymi, istotnymi dysfunkcjami psychicznymi ani uzależnionych od alkoholu/narkotyków. Orzeczenia muszą jasno potwierdzać, że możemy dysponować bronią. Ich ważność do złożenia wniosku to 3 miesiące. O zakresie badań piszemy niżej, natomiast już tu podkreślmy – badania zróbmy raczej na końcu przygotowań, tuż przed składaniem papierów, żeby nie straciły ważności.
Niekaralność – absolutny wymóg, ponieważ nie możesz być osobą skazaną prawomocnie za przestępstwo umyślne lub niektóre nieumyślne (przeciw życiu/zdrowiu, przeciw bezpieczeństwu w komunikacji pod wpływem alkoholu/narkotyków). Chodzi o poważne przestępstwa; wykroczenia czy drobne sprawy nie dyskwalifikują. Policja i tak sprawdzi Twoją kartotekę (Krajowy Rejestr Karny) z urzędu. We wniosku składa się stosowne oświadczenie o niekaralności. Jeśli masz na koncie wyrok np. za pobicie, rozbój, jazdę po pijanemu i spowodowanie wypadku – niestety, ustawa kategorycznie zamknie Ci drogę do pozwolenia.
Brak zagrożenia dla bezpieczeństwa i porządku publicznego – organ analizuje, czy są powody by uważać Cię za niebezpiecznego. Dotyczy to np. osób notorycznie wzywanych za awantury domowe, mających poważne problemy z prawem (nawet jeśli nieskazane wyrokiem) lub podejrzewanych o ekstremizm. Policja może przeprowadzić wywiad środowiskowy. Co istotne, tu wchodzi także kwestia uzasadnionej przyczyny posiadania broni. Jeśli nie przedstawisz przekonującego uzasadnienia (czyli np. nie jesteś w stowarzyszeniu kolekcjonerskim), to organ może uznać, że brak „ważnej przyczyny” – a więc warunki nie są spełnione.

Musisz być dorosłym, zdrowym psychicznie człowiekiem o czystej kartotece i stabilnej sytuacji życiowej w Polsce. Brzmi dość ogólnie i większość osób te wymogi spełnia. Warto zawczasu przeanalizować własną sytuację: czy nie miałem incydentów z prawem? czy poradzę sobie na badaniach (np. wzrok skorygowany, brak poważnych chorób neurologicznych)? Jeśli gdzieś jest problem – np. dawna leczona depresja – lepiej skonsultować się z lekarzem przed podejściem do orzeczeń.

Badania lekarskie i psychologiczne

Badania lekarskie i psychologiczne przed złożeniem wniosku to obowiązkowy etap. Ich celem jest wykluczenie przeciwwskazań zdrowotnych do posiadania broni. W praktyce umawiamy się na wizytę do lekarza uprawnionego oraz psychologa uprawnionego (najczęściej są to dwie osobne osoby, choć czasem przy większych ośrodkach badań bywa to skoordynowane).

Zakres badań określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z 2019 roku, zwykle obejmuje ono: badanie ogólne lekarskie, ocenę stanu zdrowia fizycznego (wzrok – ważne np. widzenie barw – test ishihary, słuch, sprawność ruchowa, ogólne choroby przewlekłe), wywiad dotyczący przebytych chorób psychicznych czy uzależnień; badanie specjalistyczne u okulisty (czasem neurolog, jeśli są wskazania); oraz badanie psychologiczne – tu psycholog przeprowadza testy osobowości, intelektu – matryce Ravena, sprawności psychomotorycznej, pyta o historię uzależnień, ocenia nasze funkcjonowanie psychiczne. Nie jest to „egzamin” – raczej ocena, czy nie ma istotnych zaburzeń. Przykładowe przeciwwskazania to: niekontrolowana epilepsja, schizofrenia, ciężka choroba psychiczna, poważne uzależnienie, upośledzenie umysłowe, zaburzenia wzroku niekorygowalne itp.

Po pozytywnym przejściu badań otrzymamy dwa dokumenty: orzeczenie lekarskie i orzeczenie psychologiczne. Każde z nich stwierdza, że badany może dysponować bronią i nie należy do osób wymienionych w art. 15 ust.1 pkt 2-4 ustawy (czyli nie ma zaburzeń, uzależnień). Te orzeczenia dołączamy do wniosku do WPA. Pamiętajmy, że są ważne tylko 3 miesiące – oznacza to, że od daty wystawienia orzeczeń mamy 3 miesiące na złożenie wniosku, inaczej będą wymagane nowe badania.

Gdzie wykonać badania? Uprawnienia do badań na broń mają wybrani lekarze (najczęściej medycyny pracy lub medycyny sportowej) oraz psychologowie (specjalność kliniczna lub transportowa). Listy uprawnionych specjalistów prowadzą komendy wojewódzkie Policji – często WPA na swoich stronach publikują wykazy lekarzy i psychologów z uprawnieniami w danym województwie. Można też zapytać w klubie strzeleckim lub stowarzyszeniu – zwykle polecają sprawdzone gabinety. Badania są odpłatne (nie refunduje ich NFZ). Koszt bywa różny, zwykle komplet (lekarskie + psycholog) to około 500–700 zł (np. lekarz około 200-300 zł, psycholog około 300-400 zł). Cennik nie jest regulowany odgórnie, więc warto się dowiedzieć telefonicznie. Niektóre ośrodki robią pakiet badań jednego dnia. Na badania należy zabrać dokument tożsamości i ewentualnie posiadaną dokumentację medyczną (np. okulary, zaświadczenia jeśli się leczyliśmy psychiatrycznie itp.).

Ważność badań po uzyskaniu pozwolenia. Osoby, które uzyskają pozwolenie na broń do ochrony osobistej lub ochrony osób i mienia muszą powtarzać badania co 5 lat i składać kolejne orzeczenia do WPA. Natomiast dla pozwoleń kolekcjonerskich, sportowych, myśliwskich etc. nie ma ustawowego obowiązku okresowych badań – wykonujemy je jednorazowo na etapie wniosku. Oczywiście jeśli już po wydaniu pozwolenia Policja poweźmie informacje, że np. popadliśmy w chorobę psychiczną lub uzależnienie, może skierować nas na dodatkowe badania (art. 15 ust. 5 ustawy). W normalnej sytuacji jednak kolekcjoner nie jest wzywany na kolejne badania po latach. To jedna z różnic względem pozwoleń do ochrony osobistej.

Badań nie należy się bać, ale potraktować je poważnie. Lepiej być szczerym z lekarzem i psychologiem – zatajanie poważnej choroby i tak wyjdzie na jaw w trakcie procedury (np. Policja może mieć dostęp do pewnych informacji medycznych, a przede wszystkim odpowiedzialność karna za posiadanie broni bez prawa jest na tyle poważna, że zdrowiej jest nie porywać się z motyką na słońce). Jeśli jesteś zdrowy i zrównoważony – nie powinno być problemu z otrzymaniem orzeczeń zdolności do posiadania broni.

Warunki przechowywania – sejf klasy S1 i normy

Kolejnym wymogiem natury formalnej (choć nie sprawdzanym przed wydaniem pozwolenia, a raczej po lub w trakcie kontroli) jest posiadanie odpowiednich warunków do przechowywania broni. Od listopada 2019 roku obowiązuje przepis, że wszystkie osoby posiadające broń palną muszą przechowywać ją w urządzeniach spełniających co najmniej klasę S1 według normy PN-EN 14450. Mówiąc prościej, potrzebny jest sejf klasy S1. Klasa S1 to standard zabezpieczenia antywłamaniowego – sejfy i szafy pancerne o takiej klasie przeszły testy odporności na włamanie.

Jeśli dopiero ubiegasz się o pozwolenie, najpewniej nie musisz dołączać dowodu posiadania sejfu do wniosku (WPA zwykle tego nie wymagają na etapie składania dokumentów). Natomiast we wniosku składamy oświadczenie, że broń będziemy przechowywać zgodnie z przepisami (formularz wniosku zawiera odpowiedni punkt). Po otrzymaniu pozwolenia i zakupie pierwszej broni, należy już bezwzględnie mieć sejf S1 zamontowany i używać go do przechowywania broni i amunicji. Policja ma prawo skontrolować warunki przechowywania – taka kontrola może nastąpić np. w ciągu kilku tygodni lub miesięcy od wydania Ci pozwolenia (czasem w ogóle nie następuje, ale trzeba być na nią przygotowanym). Funkcjonariusze WPA umawiają się wtedy na wizytę w miejscu przechowywania broni (zwykle Twój dom) i sprawdzają, czy sejf spełnia normy i czy przechowujesz broń oraz amunicję prawidłowo (tj. w zamknięciu, poza dostępem osób postronnych, rozładowaną).

Sejfu S1 Musi mieć odpowiednią konstrukcję stalową, zamek (najczęściej kluczowy klasy A lub elektroniczny szyfrowy) oraz certyfikat potwierdzający klasę S1. Pojemność sejfu dobieramy do planowanej liczby broni – np. szafa na 5–10 jednostek długiej broni, plus półka na broń krótką i amunicję. Przepisy nie wymagają przytwierdzania sejfu S1 do ściany czy podłogi, ale zaleca się to (większość sejfów ma otwory montażowe). Dobrze zamontowany i ukryty sejf to podstawa bezpieczeństwa.

Koszt zakupu sejfu S1 to wydatek rzędu od około 1000 zł w górę (w zależności od wielkości, marki i rodzaju zamka). Na rynku dostępne są różne modele – od niedużych sejfów na 2–3 pistolety po duże szafy na kilkanaście karabinów. Ważne, aby sejf posiadał certyfikat klasy S1 wydany przez akredytowaną instytucję (np. IMP, Securitest).

Przechowywanie amunicji. Amunicję można trzymać w tym samym sejfie co broń (brak obowiązku osobnej szafy na amunicję). Ważne, by była poza zasięgiem niepowołanych osób i najlepiej nie załadowana do magazynków. Wiele sejfów ma osobną wewnętrzną skrytkę na amunicję zamykaną – to dobre rozwiązanie.

Członkostwo w stowarzyszeniu kolekcjonerskim

Formalnie członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze kolekcjonerskim nie jest zapisane w ustawie jako warunek obowiązkowy, jednak praktycznie rzecz biorąc jest to konieczne. Dlaczego? Ponieważ, jak wspomniano, trzeba wykazać ważną przyczynę posiadania broni kolekcjonerskiej. Ustawa i wytyczne mówią jasno – za taką ważną przyczynę uważa się w szczególności udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu kolekcjonerskim. Oznacza to, że jeśli nie jesteś członkiem żadnego klubu czy stowarzyszenia zajmującego się kolekcjonowaniem broni, organ Policji najprawdopodobniej uzna, że nie masz dostatecznego uzasadnienia, by posiadać broń.

W praktyce więc przed złożeniem wniosku o pozwolenie na broń kolekcjonerską do WPA należy zapisać się do stowarzyszenia kolekcjonerów broni. W Polsce działa wiele takich organizacji – zarówno o zasięgu ogólnokrajowym (np. Polskie Stowarzyszenie Kolekcjonerów Broni), jak i regionalnych czy tematycznych (np. miłośnicy broni dawnej, broni wojskowej, replik historycznych itp.). Wybór zależy od Twoich zainteresowań i wygody, choć z punktu widzenia Policji nie ma wielkiej różnicy gdzie należysz – liczy się sam fakt członkostwa i ukierunkowania na cel kolekcjonerski.

Czy członkostwo jest obowiązkowe prawnie? Nie bezpośrednio, ale WPA praktycznie tego wymaga. Odnotowano nieliczne przypadki, gdy ktoś uzyskał pozwolenie kolekcjonerskie deklarując np. że ma już znaczącą kolekcję broni pozbawionej cech użytkowych albo zamierza tworzyć muzeum – jednak to wyjątki. Standardem jest dołączenie do wniosku zaświadczenia ze stowarzyszenia. Warto więc potraktować członkostwo jako warunek sine qua non.

Jakie dokumenty potwierdzają cel kolekcjonerski?

Po wstąpieniu do stowarzyszenia kolekcjonerskiego należy uzyskać od niego zaświadczenie potwierdzające członkostwo oraz cel kolekcjonerski. Taki dokument jest jednym z załączników do wniosku o pozwolenie na broń kolekcjonerską. Najczęściej stowarzyszenia wydają swoim nowym członkom imienne zaświadczenie adresowane „Do Komendanta Wojewódzkiego Policji w …” stwierdzające, że „Pan/Pani XYZ jest członkiem naszego stowarzyszenia zajmującego się kolekcjonowaniem broni i realizuje cele kolekcjonerskie zgodnie ze statutem”. Dobrze, jeśli w piśmie jest także wzmianka, że dana osoba aktywnie interesuje się historią broni lub planuje gromadzić określony rodzaj broni (np. „kolekcja broni krótkiej używanej przez Wojsko Polskie”). Nie jest to obowiązkowe, ale nadaje wiarygodności.

Co musi mieć stowarzyszenie? – Powinno być zarejestrowane i posiadać w statucie zapisy o kolekcjonowaniu broni palnej lub historii militariów. WPA może poprosić o statut lub KRS stowarzyszenia (choć zwykle nie żąda, bo ma wiedzę o działających organizacjach). Dlatego wybierając stowarzyszenie, upewnij się, że jest legalnie działające. Niestety, istniały przypadki zakładania „martwych” stowarzyszeń tylko dla papierka – może to budzić podejrzliwość organów. Lepiej więc wybrać organizację z dobrą reputacją. Często takie stowarzyszenia oferują także wsparcie merytoryczne dla swoich członków (np. grupowe szkolenia, pomoc w wypełnieniu wniosku, integracja kolekcjonerów).

Przykładowy zestaw dokumentów potwierdzających cel kolekcjonerski, jakie kompletujemy:

Statut stowarzyszenia (na własny użytek, by znać jego cele – nie trzeba go składać do WPA, chyba że poproszą).
Legitymacja członkowska i aktualna opłacona składka – dobrze ją mieć, bo WPA może zapytać czy rzeczywiście jesteś członkiem. Niektóre WPA wymagają kserokopii legitymacji z aktualną pieczątką opłaty składki.
Zaświadczenie od zarządu stowarzyszenia o członkostwie – to kluczowy dokument do wniosku.
Ewentualnie list motywacyjny – nie jest obowiązkowy, ale można dołączyć krótkie pismo, w którym opiszesz swoje zainteresowania i plan kolekcji (np. „Zbieram broń z okresu II wojny światowej, posiadam już kilka egzemplarzy broni pozbawionej cech bojowych, planuję uzupełnić kolekcję o sprawne egzemplarze broni krótkiej, stąd wnoszę o pozwolenie.”). Taki list bywa dobrze widziany, choć formalnie wniosek powinien zawierać uzasadnienie, więc można to zawrzeć w samym podaniu.

Składki i koszty członkostwa. Stowarzyszenia z reguły pobierają wpisowe i roczną składkę. Typowe wartości to wpisowe ok. 50-200 zł, roczna składka 50-300 zł (zależnie od stowarzyszenia; niektóre kluby strzeleckie z sekcją kolekcjonerską mogą mieć wyższe opłaty, oferując w zamian np. dostęp do strzelnicy). To dodatkowy koszt, który musimy uwzględnić w przygotowaniach.

Czy trzeba pozostawać członkiem stale? Pojawia się pytanie, czy po uzyskaniu pozwolenia muszę nadal należeć do stowarzyszenia? Prawo tego nie nakazuje wprost – pozwolenie kolekcjonerskie jest wydane bezterminowo i nie ma zapisu „traci ważność po ustaniu członkostwa”. Jednakże, organ może ewentualnie podjąć czynności cofnięcia pozwolenia, jeśli stwierdzi, że ustała ważna przyczyna (czyli np. przestałeś realizować cel kolekcjonerski). W praktyce ciężko to zweryfikować, dlatego wiele osób po otrzymaniu pozwolenia dalej opłaca składki dla świętego spokoju. Nasza rekomendacja to pozostań aktywnym członkiem przynajmniej przez pierwsze lata posiadania pozwolenia. Stowarzyszenie to także świetna platforma do wymiany wiedzy i okazji kolekcjonerskich – szkoda by było tracić te kontakty zaraz po zdobyciu papieru.

Z członkostwem uporaliśmy się – mamy dokumenty potwierdzające cel kolekcjonerski. Teraz czas opisać krok po kroku procedurę złożenia wniosku w WPA.

Złożenie wniosku o pozwolenie na broń kolekcjonerską w WPA

Poniżej przedstawiamy ścieżkę administracyjną, jaką należy przejść w Wydziale Postępowań Administracyjnych (WPA) Policji, aby uzyskać pozwolenie kolekcjonerskie. Proces jest dość sformalizowany, ale znając kolejne etapy łatwiej się przygotować.

Wybierz odpowiednie WPA zgodnie z właściwością miejscową

Zacząć należy od ustalenia, do którego WPA złożyć wniosek. W Polsce organem wydającym pozwolenia na broń jest Komendant Wojewódzki Policji (KWP) właściwy ze względu na miejsce stałego pobytu wnioskodawcy. W praktyce przy każdej Komendzie Wojewódzkiej (oraz Komendzie Stołecznej w Warszawie) działa Wydział Postępowań Administracyjnych obsługujący te sprawy.

Jeśli mieszkasz na stałe w Gdańsku – Twoje papiery kierujesz do WPA w KWP Gdańsk; dla mieszkańca Małopolski – WPA KWP Kraków; dla Warszawy i okolic – WPA Komendy Stołecznej; dla Śląska – WPA KWP Katowice itd. Adresy WPA i godziny przyjęć petentów znajdziesz na stronach internetowych właściwych komend. Można też złożyć wniosek listownie, ale często warto osobiście – w razie braków formalnych od razu Cię poinstruują.

Właściwość miejscowa jest ważna – złożenie wniosku do złego WPA spowoduje przekazanie go do właściwego i opóźnienie. Jeśli np. jesteś zameldowany we Wrocławiu, a czasowo mieszkasz w Poznaniu, to i tak musisz aplikować w WPA Wrocław (ew. możesz w Poznaniu złożyć, ale oni i tak przekażą do Wrocławia). Najlepiej skontaktować się z WPA telefonicznie, gdy masz wątpliwość – podadzą Ci właściwy adres i numer konta do opłaty skarbowej.

Wniosek – jakie pola i załączniki?

Wniosek o wydanie pozwolenia na broń palną to podstawowy dokument inicjujący postępowanie. Każde WPA ma własny wzór formularza lub udostępnia go na stronie internetowej. Możesz go pobrać, wydrukować i wypełnić ręcznie lub elektronicznie. Alternatywnie dopuszczalne jest napisanie wniosku samodzielnie (w formie podania) – ale zalecamy skorzystać z gotowego wzoru, by nie pominąć żadnych rubryk.

Co zawiera wniosek o pozwolenie na broń kolekcjonerską? Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego powinno być jasno wskazane, o co wnosisz, kto wnosi oraz uzasadnienie. W praktyce formularz WPA zawiera następujące sekcje:

Dane osobowe wnioskodawcy: imię, nazwisko, imiona rodziców (wymóg formalny, by zidentyfikować jednoznacznie osobę), nazwisko panieńskie matki, PESEL, obywatelstwo, adres stałego pobytu, adres korespondencyjny (jeśli inny), seria i nr dowodu osobistego, data wydania dowodu i przez kogo wydany. Te dane pozwalają organowi na weryfikację Twojej tożsamości i sprawdzenie Cię w rejestrach.
Określenie rodzaju broni, celu i liczby egzemplarzy: to kluczowa część. Musisz wpisać, że chodzi o broń palną (ew. palną bojową, sportową – różne WPA różnie to formułują; zasadniczo broń palna do celów kolekcjonerskich). Warto od razu wskazać, o jakie rodzaje broni Ci chodzi i ile sztuk planujesz posiadać. Np.: „broń palna: pistolety centralnego zapłonu – 5 szt., rewolwery centralnego zapłonu – 2 szt., karabiny powtarzalne – 3 szt., strzelby gładkolufowe – 2 szt. (łącznie do 10 egzemplarzy) w celach kolekcjonerskich”. Taka precyzja niekiedy pomaga, bo organ widzi, że mamy przemyślane co chcemy. Jeśli wpiszesz tylko „broń palna do celów kolekcjonerskich – 10 sztuk”, WPA i tak może dopytać jakiej broni konkretnie. Lepiej więc od razu podać podział.
Uzasadnienie (ważna przyczyna): tu wpisujemy, że posiadanie broni ma służyć realizacji celu kolekcjonerskiego. Można wstawić zdanie: „Broń będzie służyła celom kolekcjonerskim, jestem członkiem Stowarzyszenia X, od dawna interesuję się historią broni i gromadzę jej okazy.”. Niektóre formularze mają rubrykę „przynależność do stowarzyszenia” – tam wpisujemy nazwę organizacji.
Oświadczenia: w formularzu zaznaczamy odpowiednie oświadczenia, np. że mamy warunki do przechowywania broni zgodnie z przepisami (czyli np. sejf – nie trzeba tu podawać szczegółów, samo zapewnienie wystarczy), że nie byłem karany, że informacje we wniosku są prawdziwe itp.
Podpis wnioskodawcy: oczywiście własnoręczny podpis (lub kwalifikowany e-podpis, gdyby składać elektronicznie, choć większość robi to papierowo).

Do wniosku załączamy dokumenty. Lista załączników wygląda tak (w kontekście pozwolenia kolekcjonerskiego):

Orzeczenie lekarskie o zdolności do posługiwania się bronią.
Orzeczenie psychologiczne o zdolności do posługiwania się bronią.
Zaświadczenie o członkostwie w stowarzyszeniu kolekcjonerskim (udokumentowanie celu kolekcjonerskiego).
Kserokopia dowodu osobistego (oryginał do wglądu w razie składania osobistego).
Fotografia(y) – większość WPA wymaga 1 fotografii 3×4 cm (jak do legitymacji), niektóre proszą o 2 sztuki. Sprawdź na stronie swojego WPA, zwykle informują czy zdjęcie jest potrzebne do legitymacji posiadacza broni. Bez zdjęcia nie dostaniesz później legitymacji, więc nie zapomnij.
Dowód wpłaty opłaty skarbowej 242 zł – potwierdzenie przelewu lub znaczka skarbowego. Opłatę uiszczamy na konto Urzędu Miasta właściwego dla siedziby komendy (np. dla WPA Katowice – konto UM Katowice). W tytule przelewu podaj: „Opłata skarbowa za wydanie pozwolenia na broń, [Twoje imię nazwisko]”. Jeżeli z jakiegoś powodu urząd miasta nie odnotuje opłaty, będziesz wezwany do jej dostarczenia – lepiej to mieć od razu. Aktualna wysokość opłaty skarbowej za wydanie pozwolenia osobie fizycznej to 242 zł (stan na 2025 r.).
(Opcjonalnie) Dokumenty potwierdzające szczególne okoliczności, jeśli dotyczy. Np. jeśli powołujesz się na już posiadane egzemplarze broni pozbawionej cech, możesz załączyć ich rejestrację; jeśli byłeś kolekcjonerem za granicą, jakieś certyfikaty. Ale to rzadkie przypadki.

Z tak przygotowanym zestawem robisz kopie dla siebie i komplet oryginałów do WPA.

Opłaty skarbowe i inne koszty (stan na 2025)

Wspomnieliśmy wyżej o opłacie skarbowej: 242 złotych – jest to stała kwota za decyzję administracyjną o pozwoleniu na broń dla osoby fizycznej. Płaci się ją przed złożeniem wniosku (bo dowód wpłaty dołączasz). Jeśli złożyłbyś wniosek bez opłaty, WPA wezwie Cię do uiszczenia w terminie 7 dni. Brak wpłaty skutkuje pozostawieniem podania bez rozpoznania.

Opłata za egzamin nie jest uiszczana na etapie składania wniosku, tylko później, gdy WPA Cię skieruje na egzamin. O egzaminie na pozwolenie na broń kolekcjonerską szerzej za moment, ale tu zaznaczmy, że koszt egzaminu to znaczący wydatek – obecnie (2025) opłata wynosi około 1150 złotych dla celu kolekcjonerskiego. Jeżeli jednak Twój wniosek został złożony po wejściu w życie rozporządzenia z 28.07.2023, wysokość opłaty może być przeliczana według procentu minimalnego wynagrodzenia, co prawdopodobnie skutkuje podobną lub nieco niższą kwotą (dokładne stawki: np. 10% minimalnej pensji w przypadku pozwolenia na broń w jednym celu – do potwierdzenia na dzień egzaminu). WPA poinformuje Cię w piśmie o egzaminie, ile i na jakie konto wpłacić. Dla orientacji: wiele komend jeszcze posługuje się kwotą 1150 złotych (co historycznie odpowiadało egzaminowi na kolekcjonerską przed 2023 rokiem) – upewnij się, czy nie nastąpiła zmiana.

Dla kompletności w tym miejscu dodajmy też opłatę za wydanie promesy (zaświadczenia na zakup broni) – na razie to przyszłość (płaci się już po uzyskaniu decyzji, gdy chcesz kupić broń), ale warto wiedzieć: jedna promesa kosztuje 17 złotych opłaty skarbowej. Promesy możesz wyrabiać wielokrotnie, płacąc za każdą sztukę osobno.

Podsumujmy koszty administracyjne związane z procedurą (stan na 2025):

Opłata skarbowa za pozwolenie – 242 złotych.
Opłata za egzamin WPA – około 1150 złotych (płatna później, przed egzaminem).
Ewentualna opłata za egzamin poprawkowy – około 50% opłaty podstawowej (jeśli nie zdasz za pierwszym razem).
Opłata skarbowa za promesę (zakup broni) – 17 złotych za każdą sztukę.
Badania lekarskie i psychologiczne – około 400-600 złotych (prywatnie, sumarycznie) – to nie opłata administracyjna, ale ponosisz ten koszt przygotowując się do wniosku.
Członkostwo w stowarzyszeniu – wpisowe i składki, np. 100-300 złotych (również nie opłata dla urzędu, ale Twój koszt uboczny).

Więcej o wszystkich kosztach, łącznie z kosztem sejfu czy broni, przedstawiamy w sekcji: Koszty: ile to realnie wynosi wraz z tabelą zbiorczą.

Terminy, uzupełnienia, wezwania, przesłuchanie

Po złożeniu kompletnego wniosku w WPA rozpoczyna się postępowanie administracyjne, podczas którego organ Policji zbada, czy spełniasz warunki i podejmie decyzję. Przepisy kodeksu postępowania administracyjnego mówią, że sprawa powinna być załatwiona bez zbędnej zwłoki, maksymalnie w ciągu 1 miesiąca, a w sprawach skomplikowanych do 2 miesięcy. W praktyce pozwolenia na broń często podpadają pod sprawy „szczególnie skomplikowane”, zwłaszcza jeśli trzeba zorganizować egzamin, przesłuchać wnioskodawcę itp. Dlatego realnie czekasz około 2 miesięcy na decyzję, choć zdarzają się przypadki załatwienia sprawy w miesiąc (przy sprawnej organizacji egzaminu).

Wezwania do uzupełnienia. Jeśli Twój wniosek ma braki formalne (np. brak jakiegoś załącznika, niewypełnione pole), WPA wyśle Ci pisemne wezwanie do usunięcia braków w określonym terminie (np. 7 lub 14 dni od doręczenia wezwania). Dlatego tak ważne jest staranne przygotowanie wniosku – każdy dodatkowy krok to wydłużenie procesu. Najczęstsze braki to: brak fotografii, brak dowodu opłaty, brak jakiegoś orzeczenia. Uzupełnienia można dostarczyć osobiście lub pocztą.

Przesłuchanie w charakterze strony. WPA ma praktykę w niektórych województwach, że zaprasza (wzywa) wnioskodawcę na rozmowę, czyli formalnie przesłuchanie strony. Ma to charakter wywiadu – pytają Cię o motywacje, wiedzę o przepisach, sprawdzają autentyczność zamiarów. W wielu miejscach (np. Warszawa, Kraków) tego się nie praktykuje przy oczywiście kompletnych wnioskach – bazują na dokumentach. Ale np. w niektórych WPA kolekcjonerów zapraszano, by opowiedzieli o swojej kolekcji, dlaczego chcą broń, itp. Trzeba być na to przygotowanym. Nie jest to nic strasznego, po prostu bądź szczery i zgodny z tym, co napisałeś we wniosku. Bywa, że podczas takiej rozmowy pytają też o podstawy prawa (np. co wiesz o obowiązkach posiadacza broni). Przed rozmową dobrze przeczytać ustawę, żeby nie wypaść na zupełnego laika – pokażesz w ten sposób, że poważnie podchodzisz do tematu.

Egzamin. W trakcie postępowania organ sprawdzi Twoją niekaralność, zweryfikuje orzeczenia lekarskie, potwierdzi członkostwo w stowarzyszeniu (czasem dzwonią lub sprawdzają listę członków) i przygotuje się do przeprowadzenia egzaminu (chyba że miałbyś podstawę do zwolnienia, co w przypadku pozwolenia na broń kolekcjonerską raczej się nie zdarza). Egzamin jest zazwyczaj organizowany w terminie od 2 do 6 tygodni od złożenia wniosku – dostaniesz pismo z wyznaczoną datą, godziną i miejscem (zwykle strzelnica policyjna lub obiekt szkoleniowy) oraz informacją o opłacie egzaminacyjnej. O egzaminie szczegółowo w następnym rozdziale.

Jeśli zdasz – gratulacje, to już z górki. WPA sporządza projekt decyzji pozytywnej i czeka jeszcze ustawowe 14 dni (tyle musi minąć by decyzja się uprawomocniła, o ile nie zrzekniesz się prawa odwołania). Możesz przyspieszyć uprawomocnienie składając oświadczenie o zrzeczeniu się odwołania od razu po otrzymaniu decyzji. Gdy decyzja jest ostateczna, WPA wyda Ci legitymację posiadacza broni oraz – na osobny wniosek – pierwsze promesy na zakup broni.

Jeśli egzaminu byś nie zdał – masz prawo do jednego egzaminu poprawkowego (za kolejną opłatą 50% ceny. Poprawka jest wyznaczana w kolejnym terminie. Gdyby i poprawkowy oblać, organ wyda decyzję odmowną (nie ma możliwości kolejnych podejść w ramach tego samego postępowania). Wtedy można za jakiś czas złożyć cały wniosek od nowa, oczywiście z nowymi badaniami i opłatami – lepiej więc przygotować się dobrze do pierwszego egzaminu.

Decyzja i rejestracja. Decyzję o przyznaniu pozwolenia odbierasz osobiście w WPA lub listownie (poleconym za potwierdzeniem). Od chwili wydania decyzji stajesz się posiadaczem pozwolenia na broń do celów kolekcjonerskich. Jednak sam dokument decyzji nie uprawnia jeszcze do zakupu broni. Musisz udać się do WPA po odbiór zaświadczeń (promes) – zwykle składasz podanie „Proszę o wydanie zaświadczeń uprawniających do nabycia broni zgodnie z decyzją…” i dołączasz opłatę 17 złotych od sztuki. Promesy wyrabiają do kilku dni. Z promesami możesz już legalnie kupić broń (w sklepie lub od innego kolekcjonera). Każdą nabytą jednostkę musisz zarejestrować w WPA w ciągu 5 dni.

Cała procedura od złożenia wniosku do decyzji zajmuje zwykle około 2-3 miesiące, zależnie od szybkości przeprowadzenia egzaminu i ewentualnych opóźnień. Są przypadki pozytywnego załatwienia w 1,5 miesiąca, ale lepiej nastawić się na dłuższe oczekiwanie. Pamiętaj, że masz prawo dopytywać o status sprawy, jeśli przeciąga się ponad terminy z kpa – jednak często cierpliwość popłaca bardziej niż naciski.

Jeśli chcesz poznać szczegóły innego rodzaju pozwolenia, sprawdź np. pozwolenie na broń sportową lub pozwolenie na broń osobistą – mamy osobne poradniki porównujące procedury.

Pozwolenie na broń kolekcjonerską – sprawdzenie kwalifikacji (egzamin)

Egzamin w WPA to etap, który budzi chyba najwięcej emocji u kandydatów na posiadaczy broni. Ustawowo jest on wymagany od każdego, kto ubiega się o pozwolenie na broń, obejmując sprawdzenie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych z posługiwania się bronią. Od tego egzaminu zwolnione są tylko dwie kategorie osób: członkowie PZŁ (tylko w zakresie broni myśliwskiej, bo zdali egzamin łowiecki) oraz członkowie PZSS z licencją sportową (tylko w zakresie broni sportowej, bo zdali egzamin na patent strzelecki). Dla kolekcjonera te wyjątki raczej nie mają znaczenia – zakładasz, że nie jesteś myśliwym ani licencjonowanym strzelcem sportowym (gdybyś był, zapewne szedłbyś w tamte pozwolenia). Zatem musisz zdać egzamin.

Egzamin składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. Odbywa się przed komisją powołaną przez Komendanta Wojewódzkiego Policji. Komisja liczy kilku funkcjonariuszy (zwykle 3 osoby: przewodniczący i członkowie – specjaliści od broni).

Część teoretyczna ma formę testu pisemnego. Dostajesz arkusz z kilkunastoma pytaniami (20 pytań zamkniętych jednokrotnego wyboru, zalicza 18 poprawnych odpowiedzi). Pytania dotyczą: przepisów Ustawy o broni i amunicji, rozporządzeń wykonawczych (zwłaszcza przechowywania, noszenia), oraz wybranych przepisów Kodeksu karnego związanych z bronią (np. nielegalne posiadanie broni, użycie broni w obronie koniecznej itp.). Pytania nie są tajemnicą – wiele WPA publikuje zestaw pytań egzaminacyjnych na swojej stronie. Można więc wcześniej zdobyć wykaz pytań i nauczyć się tych zagadnień. Poziom trudności jest umiarkowany – jeśli przeczytałeś uważnie ustawę i rozporządzenia, powinieneś znać odpowiedzi. Na naszym blogu przygotowaliśmy test na pozwolenie na broń, który zawiera wszystkie 200 oficjalnych pytań udostępnionych przez WPA, wraz z odpowiedziami.

Po zakończeniu testu komisja go ocenia od razu. Jeśli zdasz teorię, dopuszczą Cię do praktyki. Jeśli nie zdasz – tego dnia koniec egzaminu. W razie oblanych testów bywa możliwość podejścia jeszcze raz (ale formalnie to już wtedy egzamin poprawkowy – dodatkowa opłata i zwykle inny termin). Więc lepiej zdać od razu.

Część praktyczna odbywa się na strzelnicy (bezpośrednio po teorii tego samego dnia). Składa się na nią kilka elementów:

Sprawdzenie znajomości zasad bezpieczeństwa i regulaminu strzelnicy – mogą Cię zapytać np. jakie są komendy na strzelnicy, czego nie wolno robić z bronią, jak sprawdzić, czy broń jest rozładowana, itp. Chodzi o upewnienie się, że nie stanowisz zagrożenia dla siebie i innych na strzelnicy.
Obsługa broni – dostaniesz do ręki konkretny egzemplarz broni (lub kilka, jeśli egzamin obejmuje różne rodzaje). Musisz zademonstrować: bezpieczne posługiwanie się bronią, czyli m.in. sprawdzenie broni (czy niezaładowana), prawidłowe rozładowanie i załadowanie amunicji, zabezpieczenie i odbezpieczenie broni, złożenie i rozłożenie (w podstawowym zakresie, np. wyjęcie zamka lub rozłożenie do czyszczenia – to zależy od broni). Mogą także sprawdzić, czy wiesz jak usunąć niesprawność (np. zacięcie naboju – właściwa reakcja to rozładować, usunąć nabój).
Strzelanie do celu (sprawdzian strzelecki) – komisja wyda Ci broń z kilkoma nabojami do oddania strzałów na ocenę. Zwykle strzela się z broni krótkiej (pistolet) do tarczy oddalonej o 15 m (czasem 25 m). Bywa, że też z broni długiej (np. karabinek sportowy .22LR na 25m) i ze strzelby do poppera lub rzutek, jeśli egzamin dotyczy tych rodzajów. W praktyce dla kolekcjonera często egzamin obejmuje co najmniej pistolet i ewentualnie inny rodzaj – bo będziesz mieć różnorodną broń. Cel to trafić w tarczę odpowiednią liczbę razy. Niektóre komisje wymagają np. 3/5 strzałów w sylwetkę na 15 m. Strzelanie ocenia się zero-jedynkowo: zaliczył/nie zaliczył. Chodzi nie tylko o trafienia, ale i zachowanie podczas strzelania (czy przestrzegasz procedur, czy po strzelaniu rozładowałeś broń prawidłowo).

Po części praktycznej komisja naradza się i ogłasza wynik. Jeśli coś poszło nie tak (np. złamałeś zasady bezpieczeństwa, nie trafiłeś ani razu, pomyliłeś się przy rozkładaniu broni), możesz nie zaliczyć. Na szczęście, przy odpowiednim przygotowaniu, większość osób zalicza praktykę bez problemu. W razie niezdania masz prawo do jednej poprawki praktycznej (potem już decyzja odmowna).

Egzamin poprawkowy.Gdy oblejesz teorię – poprawka obejmuje ponownie teorię. Gdy oblejesz praktykę – poprawka często obejmuje tylko praktykę (teoria zaliczona wcześniej się liczy). Za poprawkę płacisz połowę standardowej opłaty egzaminacyjnej. Termin poprawki wyznacza WPA – z reguły w ciągu kilku tygodni. Dopuszczalna jest tylko jedna poprawka – oblanie poprawki oznacza definitywną decyzję odmowną w danym postępowaniu.

Ile realnie kosztuje pozwolenie na broń kolekcjonerską?

Uzyskanie pozwolenia na broń kolekcjonerską wiąże się z szeregiem kosztów. Warto je podsumować i zaplanować budżet. Poniżej omawiamy poszczególne elementy wydatków i przedstawiamy orientacyjne kwoty (stan na 2025 rok).

Badania lekarskie i psychologiczne

Koszt badań jest zróżnicowany – zależy od cennika konkretnego lekarza i psychologa. Zwykle badanie lekarskie (oględziny, konsultacje) kosztuje 200–400 złotych, a psychologiczne 250–400 złotych. Czasem udaje się znaleźć pakiet obydwu badań za np. 500 złotych łącznie (promocje dla klubowiczów itp.). Przyjmijmy średnio około 500 złotych za komplet orzeczeń. Jeżeli wymagana będzie dodatkowa konsultacja (np. okulista, badanie EEG przy podejrzeniu padaczki), może dojść kilkadziesiąt złotych.

Badania płatne są przy każdej próbie uzyskania pozwolenia. Jeśli złożysz wniosek, ale dostaniesz odmowę i chcesz próbować ponownie – niestety orzeczenia będą już nieważne (chyba że ponownie w 3 miesiącach się zmieścisz). W przypadku posiadaczy pozwolenia do celów ochrony osobistej – powtarzają badania co 5 lat, co generuje cykliczny koszt, ale kolekcjonerów to nie dotyczy.

Opłaty skarbowe i administracyjne

Tutaj kwoty są stałe, narzucone przepisami:

Opłata skarbowa za decyzję – 242 złote (płatne raz przy składaniu wniosku, zwracane jeśli decyzja odmowna).
Opłata egzaminacyjna – 1150 złote (płatne przed egzaminem; jeśli egzamin nie dojdzie do skutku z winy organu, np. odwołają – opłata jest przenoszona; jeśli Ty nie przyjdziesz, raczej przepada).
Opłata za ewentualny egzamin poprawkowy – 50% podstawowej (czyli ok. 575 złotych). Oczywiście płacimy ją tylko w razie potrzeby poprawki.
Opłata skarbowa za promesę – 17 złotych od sztuki. Promesy wyrabiasz już po decyzji, więc to koszt pojawiający się w późniejszym etapie.
Wydanie legitymacji posiadacza broni – bez opłaty (przynajmniej na obecną chwilę, bo to element decyzji; zdjęcie dostarczyłeś wcześniej).
Odwołanie od decyzji – w razie odmowy odwołanie do KGP jest wolne od opłat skarbowych (tu nie ma opłaty, bo to nie nowa sprawa, tylko kontynuacja postępowania administracyjnego).

Sejf klasy S1 i akcesoria

Najbardziej znaczący wydatek spośród sprzętu to oczywiście sejf S1. Ceny wahają się w zależności od wielkości i producenta:

Małe sejfy na 2–3 sztuki broni krótkiej (pistolety) można znaleźć od około 700-800 złotych, ale większość kolekcjonerów od razu inwestuje w większą szafę na broń długą.
Szafa na 5 jednostek broni długiej (plus półki) renomowanej polskiej firmy to koszt około 1200–1800 złotych.
Większe szafy na 10-15 sztuk, z grubszą blachą, zamkiem elektronicznym itd. – mogą kosztować 2500–4000 złotych.
Topowe sejfy (wykończenia drewniane, szyby pancerne – coś jak meble) potrafią kosztować kilkanaście tysięcy, ale to już luksusowe opcje.

Do sejfu warto dokupić kotwy montażowe (kilkadziesiąt złotych za zestaw) by go przymocować. Ponadto przydać się mogą organizer na drzwi (na akcesoria), pochłaniacz wilgoci (chroni broń przed korozją, około 20-50 złotych), ewentualnie alarm do drzwi sejfu (są małe czujniki alarmujące otwarcie, koszt to około 100 złotych).

Zakup sejfu dobrze zaplanować przed nabyciem broni, ale niekoniecznie przed otrzymaniem pozwolenia. Jednak po decyzji nie zwlekaj z kupnem – bo kontrola może być w każdej chwili. Niektóre WPA wymagają przy rejestracji broni okazania certyfikatu sejfu lub pisemnego oświadczenia, że spełnia normę S1 – miej go pod ręką.

Członkostwo w stowarzyszeniu i szkolenia

Do budżetu dodaj koszty związane ze stowarzyszeniem kolekcjonerskim:

Wpisowe do stowarzyszenia – np. 100 złotych (jednorazowo);
Składka roczna – np. 100 złotych, często płacisz od razu przy zapisaniu;
Zaświadczenie – zwykle wydawane gratis dla członka, ale czasem stowarzyszenie chce, byś miał opłaconą składkę za bieżący rok;
Ewentualne szkolenie strzeleckie – niektóre stowarzyszenia wymagają krótkiego przeszkolenia nowych członków (np. BHP przy broni) za symboliczną opłatą.

Jeśli nie masz doświadczenia z bronią, warto też wydać parę złotych na trening komercyjny na strzelnicy przed egzaminem:

Instruktor, wynajęcie broni, amunicja – typowo 1h treningu to koszt około 200 złotych (amunicja w tym np. 50 szt., plus opieka instruktora). Zakładając 2-3 treningi, to kwota w granicach 600 złotych.
Amunicja do treningu – jak wyżej, wliczona zazwyczaj. Gdy już masz pozwolenie, będziesz kupować własną amunicję, ale to późniejsze koszty kolekcjonera (niezbyt duże jeśli nie strzelasz często).

Podsumowanie kosztów w tabeli

Poniżej tabela zbiorcza szacowanych kosztów uzyskania pozwolenia kolekcjonerskiego (niektóre wartości „zależne od Ciebie” oznaczają, że koszt może się różnić w indywidualnych przypadkach):

Pozycja	Koszt (orientacyjnie)	Uwagi (stan na 2025 r.)
Badania lekarskie i psychologiczne	400–600 złotych	Orzeczenia ważne 3 mies., cena zależy od regionu i gabinetu
Wpisowe + składka stowarzyszenia	100–300 złotych	Zależne od klubu; część klubów strzeleckich ma wyższe
Trening strzelecki (opcjonalny)	około 200 złotych/godz.	Zakładamy 2 godz. treningu to koszt około 400 złotych; opcjonalnie do przygotowania do egzaminu
Opłata skarbowa za pozwolenie	242 złotych	Stała stawka ustawowa
Opłata egzaminacyjna WPA	1150 złotych	Możliwa zmiana według nowych przepisów (procent min. pensji)
Opłata za egzamin poprawkowy	575 złotych	Tylko jeśli potrzebny (50% opłaty)
Sejf S1 do przechowywania broni	1200–2000 złotych	Średniej wielkości szafa; ceny od około 800 złotych w górę
Promesy (zaświadczenia na zakup broni)	17 złotych/szt.	Np. 5 promes = 85 złotych
Zakup broni do kolekcji	zależy od Ciebie	Np. pistolet używany 1200 złotych, karabin 3000 złotych (nie wliczamy w koszt pozwolenia)
Amunicja i akcesoria	zależy od Ciebie	Np. 50 szt. amunicji 9mm około 100 złotych; kabury, kufry według uznania

Jak widać, całkowity koszt uzyskania pozwolenia kolekcjonerskiego (bez kupna samej broni) może wynieść w przybliżeniu od 2000 złotych (w bardzo oszczędnym wariancie) do 3000–4000 złotych (przy założeniu solidnego treningu i zakupu dobrego sejfu). Znaczna część to jednorazowe inwestycje (sejf, opłaty administracyjne). Późniejsze koszty posiadania broni to już głównie zakup broni i amunicji – ale to zależy od Twojego budżetu i apetytu kolekcjonerskiego.

Warto zauważyć, że koszty pozwoleń kolekcjonerskich są porównywalne z pozwoleniem sportowym czy myśliwskim. Dla sportowego trzeba doliczyć patent/licencję (kursy, zawody), dla myśliwskiego drogi jest kurs PZŁ i egzaminy – więc każdy rodzaj pozwolenia pociąga za sobą pewne wydatki. Kolekcjonerskie nie wymaga licencji sportowej, ale za to płacimy spory egzamin w WPA.

Jeśli finanse Cię nieco przerażają – możesz rozłożyć działania w czasie. Np. najpierw wstąp do stowarzyszenia i zbieraj doświadczenie, w kolejnym roku zrób badania i złóż wniosek, za kolejne miesiące kup sejf itd. Byle pilnować ważności dokumentów.

W następnym rozdziale powiemy o czasie trwania procedury i typowych błędach, żebyś mógł uniknąć kosztownych potknięć.

Czas trwania i najczęstsze błędy

Ile czeka się na decyzję?

Czas oczekiwania na pozwolenie na broń kolekcjonerską jest dla wielu osób kluczową kwestią – wiadomo, każdy chciałby jak najszybciej odebrać decyzję i zacząć kompletować kolekcję. Na ostateczny czas składa się kilka etapów:

Kompletowanie dokumentów – to zależy od Ciebie. Można rozciągnąć na kilka miesięcy (np. czekać na zebranie się grupy na badania), a można uwinąć się w 2–3 tygodnie (badania, papierki, wpłata). Rekordziści składają wniosek w tydzień od zapisania do stowarzyszenia, ale tu ostrożnie – upewnij się, że masz wszystkie załączniki.
Postępowanie w WPA – jak już wspomnieliśmy, przepisy mówią o miesiącu/dwóch maksymalnie, lecz realnie bywa różnie. Jeśli WPA ma dużo wniosków, mogą być opóźnienia. Na szczęście pozwolenia na broń cieszą się na tyle powagą, że komendy starają się pilnować terminów. Szacunkowo: od złożenia wniosku do egzaminu zwykle mija od 3 do 6 tygodni (zależnie od tego, jak szybko zbiorą chętnych na egzamin – często robią egzaminy grupowo np. raz w miesiącu). Po egzaminie i zdaniu – decyzja potrafi być w tydzień do dwóch gotowa (zwłaszcza jeśli zrzekniesz się odwołania, to finalizacja trwa kilkanaście dni). Czyli sumując, można zmieścić się w 2 miesiącach. Jeśli jednak termin egzaminu wypadnie później (np. dopiero za 2 miesiące od złożenia), to całość wydłuży się do 3-4 miesięcy.
Ewentualne obsuwy: brakujące dokumenty – pauza kilkanaście dni; egzamin poprawkowy – dodatkowy miesiąc; odwołanie od decyzji negatywnej – dalsze 2-3 miesiące w KGP lub dłużej.

Z doświadczeń osób ubiegających się wynika, że najczęściej od momentu intensywnego zabrania się do tematu do chwili otrzymania pozwolenia mija od 4 do 6 miesięcy. Przykładowo, w styczniu zapisałem się do stowarzyszenia, w lutym badania, w marcu złożony wniosek, w kwietniu egzamin, w maju decyzja – to bardzo realny scenariusz. Oczywiście są przypadki szybsze (ktoś się sprężył i w 3 miesiące miał decyzję) jak i wolniejsze (zwłoka w badaniach lub odłożenie egzaminu na prośbę wnioskodawcy).

Oczekiwanie na decyzję bywa stresujące, ale radzimy uzbroić się w cierpliwość. Nerwowe wydzwanianie do WPA co tydzień raczej nie przyspieszy niczego, a może irytować funkcjonariuszy. Lepiej w tym czasie pogłębiać wiedzę o broni, uczyć się obsługi (np. odbyć dodatkowe szkolenie). Przyda się to, gdy już będziesz mieć możliwość zakupu wymarzonych egzemplarzy.

Typowe braki we wniosku i jak ich uniknąć

Często powtarzające się błędy i braki w składanych wnioskach o pozwolenie na broń kolekcjonerską:

Brak kompletu załączników – np. ktoś zapomniał dołączyć orzeczenia psychologicznego (bo lekarz wydał dwa osobne świstki i jedno się zawieruszyło). Stwórz sobie listę załączników (możesz użyć tej z poradnika) i przed złożeniem/nadaniem dokumentów sprawdź, czy masz każdy dokument. Dobrą praktyką jest zrobić kopie dla siebie – wtedy od razu widać, jeśli czegoś brak.
Nieopłacona opłata skarbowa – czasem w emocjach ludzie składają wniosek i zapominają zapłacić 242 złotych. WPA zawsze to wychwyci (mają obowiązek sprawdzić wpływ w systemie miejskim) i wezwie do uzupełnienia, co zabiera czas. Opłać przed złożeniem i włóż potwierdzenie do teczki. Sprawdź czy kwota i konto się zgadzają (konto to zazwyczaj należy do Urząd Miasta, na stronie WPA wskazany jest prawidłowy numer konta do przelewu).
Błędy w wypełnieniu wniosku – np. literówki w PESEL, brak serii dowodu osobistego, niepodpisanie wniosku. Tego typu braki formalne również skutkują wezwaniem. Wypełniaj czytelnie, najlepiej komputerowo jeśli formularz jest dostępny w PDF. Potem wydruk i odręczny podpis. Przed złożeniem poproś kogoś zaufanego o przeczytanie Twojego wniosku – świeże oko wyłapie brak podpisu czy pomylony numer.
Zbyt lakoniczne uzasadnienie – zdarza się, że ktoś wpisze we wniosku jedynie: „Cel: kolekcjonerski” i nic więcej. Wprawdzie załączniki (członkostwo) to potwierdzają, ale niektóre WPA chcą, by było coś więcej o „ważnej przyczynie”. Wtedy mogą wezwać do wyjaśnień. Napisz kilka zdań uzasadnienia, jak radziliśmy. Lepiej dać za dużo informacji niż za mało w tym przypadku.
Złe zdjęcie – np. ktoś dołączył fotografię jak do dowodu (3,5×4,5 cm) podczas gdy WPA chciało 3×4 cm, albo zdjęcie niewłaściwe (w czapce, profilowe z prawa jazdy). Mogą poprosić o wymianę zdjęcia. Zrób zdjęcie do legitymacji broni – w zakładzie fotograficznym wiedzą o co chodzi (3×4 cm, en face, bez nakrycia głowy, kontrastowe).
Zaległości w stowarzyszeniu – rzadko, ale bywa, że ktoś dołączy zaświadczenie sprzed roku (w międzyczasie nie opłacił składek). WPA może zadzwonić do stowarzyszenia i usłyszeć „ten pan już u nas nie jest aktualnie członkiem” – problem. Upewnij się, że Twoje członkostwo jest aktywne i aktualne. Najlepiej załącz zaświadczenie świeże (nie starsze niż 1-2 miesiące) i miej opłaconą bieżącą składkę – niektóre stowarzyszenia potwierdzają ważność członkostwa pieczątką na legitymacji (możesz zrobić ksero legitymacji z pieczątką.
Brak „ważnej przyczyny” – czyli brak członkostwa, brak innego argumentu. To nie tyle błąd formalny, co merytoryczny – skutkuje odmową. Są osoby, które uparcie próbowały argumentować np. „chcę mieć broń do obrony kraju jakby co” albo „to moje marzenie od dziecka” – niestety, to nie przejdzie. Dopełnij wymogu członkostwa i załącz stosowne potwierdzenie. Innej drogi raczej nie ma.
Niestawienie się na egzamin – czasem ludzie przegapią termin (np. pismo z WPA z datą egzaminu do nich nie dotarło na czas, bo zmienili adres korespondencyjny i nie powiadomili). To skutkuje uznaniem, że nie przystąpiłeś i traktowane jest jak niezdanie (komisja może uznać egzamin za niezdany). Podaj aktualny adres do korespondencji i sprawdzaj skrzynkę. W razie wątpliwości, zadzwoń do WPA po około 4 tygodniach od złożenia i zapytaj czy wysłali już termin egzaminu – upewnisz się, że nic nie zginęło. Jeśli z ważnej przyczyny nie możesz stawić się w danym terminie (np. choroba), z wyprzedzeniem poproś WPA o zmianę terminu – czasem idą na rękę.

Jeśli mimo wszystko organ wyda decyzję odmowną (np. z powodu negatywnego egzaminu lub stwierdzenia przesłanek z art. 15 ustawy), nie załamuj się – przysługuje Ci odwołanie. Składa się je do Komendanta Głównego Policji za pośrednictwem KWP, który wydał decyzję, w terminie 14 dni od doręczenia decyzji. W odwołaniu trzeba wskazać, z czym się nie zgadzamy.

Obowiązki posiadacza pozwolenia na broń kolekcjonerską

Gratulacje, otrzymałeś pozwolenie na broń kolekcjonerską! To jednak nie koniec formalności – posiadacz broni ma szereg obowiązków, których należy przestrzegać, aby nie narazić się na utratę uprawnień czy sankcje. Przejdźmy przez najważniejsze aspekty.

Rejestracja broni i ewidencja

Po uzyskaniu pozwolenia kolekcjonerskiego kolejnym krokiem jest nabycie broni do kolekcji. Jak już wspomniano, aby legalnie kupić broń, potrzebujesz tzw. zaświadczenia uprawniającego do nabycia broni (popularnie: promesy). Wydaje je WPA na Twój wniosek, w liczbie egzemplarzy zgodnej z decyzją (lub mniejszej, jeśli chcesz kupować stopniowo). Za każdą promesę płacisz 17 złotych opłaty skarbowej. Promesa ważna jest 12 miesięcy (zazwyczaj wpisują ważność), więc masz rok na dokonanie zakupu od jej wydania.

Zakup broni odbywa się zwykle w sklepie z bronią lub od innej osoby prywatnej posiadającej broń. W obu przypadkach przekazujesz swoją promesę – sprzedawca ją zatrzymuje i razem z kopią swojej koncesji odsyła do WPA (sklepy robią to rutynowo). Ty natomiast dostajesz fakturę lub umowę kupna-sprzedaży jako dowód nabycia.

Masz 5 dni na zarejestrowanie nabytej broni w WPA właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania. Rejestracja polega na złożeniu wniosku o wpisanie broni do ewidencji oraz przedstawieniu dowodu nabycia. WPA wydaje wtedy kartę rejestracyjną broni (dokument potwierdzający, że dana broń jest zarejestrowana na Ciebie) oraz wpisuje tę broń do Twojej legitymacji posiadacza broni.

Jeśli kupujesz np. 3 różne egzemplarze, rejestrujesz każdy osobno (choć można złożyć zbiorczy wniosek). Niedotrzymanie 5-dniowego terminu rejestracji jest wykroczeniem, więc nie zwlekaj.

Ewidencja broni i amunicji – jako osoba fizyczna nie masz obowiązku prowadzenia „rejestru” własnej broni (to dotyczy firm, np. ochroniarskich). Twoją ewidencję prowadzi Policja. Twoim obowiązkiem jest jednak zgłaszanie wszelkich zmian dotyczących posiadanej broni:

Zbycie broni (sprzedaż, darowizna) – zgłoś w WPA, bo broń wyrejestrowują od Ciebie.
Utrata broni (kradzież, zagubienie) – natychmiast zgłoś na policję.
Zniszczenie lub trwałe pozbawienie cech bojowych (dezaktywacja) – również zgłoś, bo wtedy broń jest wyrejestrowywana jako „poza kategorią”.
Śmierć posiadacza – spadkobiercy muszą zgłosić odziedziczoną broń i ją zabezpieczyć (ale to już inny temat).

Krótko mówiąc, od chwili nabycia broni stajesz się częścią systemu ewidencji – każda sztuka jest przypisana do Ciebie. Musisz pilnować porządku w papierach – trzymaj decyzję, legitymację, karty rejestracyjne w bezpiecznym miejscu. Przy kontroli musisz okazać te dokumenty.

Przechowywanie, transport i kontrole broni

Przechowywanie broni i amunicji – jak już omawialiśmy, musisz trzymać wszystko w sejfie S1 lub ewentualnie w gablocie spełniającej warunki (choć gabloty to raczej dodatek, bo broń i tak powinna być zabezpieczona przed dostępem osób niepowołanych). Dotyczy to zarówno broni jak i amunicji. Nie wolno Ci przechowywać broni luzem w domu, nawet rozładowanej, bez nadzoru.

Kto może mieć dostęp do broni? Tylko Ty jako posiadacz pozwolenia. Domownicy, którzy nie mają pozwolenia, nie powinni znać kombinacji do sejfu ani mieć klucza. Pozostawienie broni w rękach nieuprawnionych osób to przestępstwo (art. 263 kk) – np. sytuacja, że pojechałeś na wakacje, a żona ma dostęp do broni nie mając własnego pozwolenia – to bardzo niebezpieczne prawnie. Dlatego zadbaj, by klucze były zawsze przy Tobie.

Transport i noszenie – pamiętaj, że kolekcjoner może przewozić broń tylko rozładowaną i zabezpieczoną. Podczas transportu (np. do rusznikarza lub na strzelnicę) miej przy sobie legitymację posiadacza broni – w razie kontroli policyjnej pokażesz dokument. W Polsce nie ma ogólnego obowiązku zgłaszania transportu broni (poza specjalnymi sytuacjami jak przewóz dużego arsenału), ale zdrowy rozsądek podpowiada unikać ostentacji. Broń przenoś w pokrowcu lub walizce, nie na widoku publicznym. Noszenie załadowanej broni na co dzień jest zabronione – nie wkładaj za pas pistoletu nawet rozładowanego, bo ktoś postronny może zgłosić „człowiek z bronią” i kłopot gotowy.

Kontrole WPA – Policja ma prawo skontrolować Cię w zakresie przestrzegania przepisów o przechowywaniu i ewidencjonowaniu broni. Taka kontrola może być niezapowiedziana lub umówiona (praktyka bywa różna). Zwykle dzwonią i mówią, że chcieliby sprawdzić sejf oraz numery broni. Warto wtedy współpracować, umówić termin, przygotować dokumenty, pokazać co trzeba. Kontrola obejmuje:

Sprawdzenie, czy sejf spełnia wymóg klasy S1 (poproszą o certyfikat lub tabliczkę znamionową w sejfie);
Czy broń jest faktycznie przechowywana w tym sejfie, rozładowana;
Czy nikt niepowołany nie ma dostępu;
Porównanie numerów seryjnych broni z kartami rejestracyjnymi;
Czasem sprawdzają ilość i sposób przechowywania amunicji (np. czy nie wala się po szufladach).

Jeśli wszystko jest w porządku, spiszą protokół i na tym koniec. Jeśli stwierdzą uchybienia (np. sejf niezakotwiony gdy powinien, dostęp osób trzecich, zaniedbania), mogą wydać zalecenia do poprawy albo – przy poważnych naruszeniach – wszcząć postępowanie o cofnięcie pozwolenia. W skrajnych przypadkach (np. broń leżała na wierzchu, dziecko mogło się nią posłużyć) konsekwencje mogą być bardzo poważne, łącznie z odebraniem pozwolenia i zarzutami karnymi za narażenie bezpieczeństwa.

Podróże z bronią – jeśli planujesz zabrać broń kolekcjonerską za granicę (np. na wystawę lub strzelnicę w innym kraju), musisz uzyskać Europejską Kartę Broni Palnej (ECB) – wydaje ją WPA i wpisuje tam Twoją broń. Dodatkowo sprawdź przepisy kraju docelowego (czasem potrzebne dodatkowe zgody). W UE z ECB możesz przewozić broń na cele m.in. wystawowe czy sportowe, ale cel kolekcjonerski może wymagać zaproszenia na wystawę itd. To dość złożone, więc zasięgnij informacji przed takim przedsięwzięciem.

Sankcje za naruszenia

Posiadanie broni to przywilej obwarowany pewnymi rygorami. Warto znać potencjalne konsekwencje naruszenia przepisów:

Cofnięcie pozwolenia – Komendant Wojewódzki może wydać decyzję cofającą pozwolenie, jeśli przestaniesz spełniać warunki (np. zostaniesz prawomocnie skazany za przestępstwo, wyjdą na jaw zatajone fakty, utracisz zdrowie psychiczne) lub rażąco naruszysz zasady przechowywania. Cofnięcie oznacza konieczność zbycia/deponowania posiadanej broni. Można się odwołać oczywiście, ale lepiej nie dopuścić do takich sytuacji.
Wykroczenia – np. niezarejestrowanie broni w terminie, niezgłoszenie zmiany adresu posiadacza broni, niezabezpieczenie broni przed dostępem – to wszystko są wykroczenia zagrożone karą grzywny. Policja może skierować wniosek do sądu, a w sprawach oczywistych – wystawić mandat.
Przestępstwa – najpoważniejsze przypadki: udostępnianie broni osobie nieuprawnionej, zgubienie broni przez rażące niedbalstwo, noszenie broni bez pozwolenia. Również użycie broni w sposób niezgodny z prawem (np. oddanie strzału poza strzelnicą bez sytuacji obrony koniecznej) może skutkować zarzutami.
Sytuacje szczególne – jeśli użyjesz broni w obronie koniecznej, przygotuj się na dochodzenie – policja zabezpieczy broń na czas prowadzonego postępowania. Nawet jeśli to było słuszne użycie (np. odparcie ataku włamywacza strzałem ostrzegawczym), formalności mogą potrwać.
Kontrola trzeźwości – posiadacz broni powinien unikać alkoholu mając broń pod ręką. Gdyby np. policja odwiedziła Cię na kontrolę sejfu, a Ty jesteś nietrzeźwy i masz dostęp do broni – mogą to różnie ocenić. Prowadzenie strzelania po alkoholu to oczywiście podlega karze jak prowadzenie pojazdu mechanicznego.
Utrata broni – jeżeli w wyniku Twojego zaniedbania broń dostanie się w niepowołane ręce (np. kradzież niezabezpieczonej broni), możesz odpowiadać karnie. Dlatego, jeśli już by doszło do włamania i kradzieży Twojego sejfu z bronią – natychmiast zgłoś to policji i staraj się udowodnić, że dochowałeś starań (sejf był przymocowany, alarm działał). Takie sytuacje na szczęście są bardzo rzadkie.

Wszystko powyższe brzmi surowo, ale proszę pamiętać – są tysiące kolekcjonerów w Polsce, którzy całe życie mają broń i nigdy nie popadli w żadne tarapaty, bo przestrzegają przepisów. Wystarczy zachować zdrowy rozsądek i odpowiedzialność. W razie wątpliwości co wolno, a czego nie – zawsze można zapytać prawnika lub doświadczonych kolegów z klubu.

Na koniec tej sekcji kilka praktycznych porad dla świeżo upieczonych posiadaczy broni kolekcjonerskiej:

Czy muszę informować WPA o zmianie miejsca zamieszkania? Tak, w ciągu 14 dni od zmiany adresu stałego pobytu zgłoś to do swojego (starego) WPA. Twoje akta zostaną przekazane do nowego właściwego WPA. To ważne np. dla kontroli i odnowienia legitymacji.
Czy mogę pożyczyć broń koledze na strzelnicy? Jeśli kolega nie ma pozwolenia – może strzelać z Twojej broni tylko na strzelnicy i pod nadzorem instruktora lub Twoim (o ile Ty masz uprawnienia prowadzącego strzelanie lub dzieje się to w ramach strzelnicy). Użyczenie broni osobie z pozwoleniem – formalnie możliwe, ale wymaga spisania umowy użyczenia i zgłoszenia do WPA, więc rzadko praktykowane.
Co jeśli skończy mi się miejsce w sejfie? Dokup kolejny sejf (można mieć kilka) albo wymień na większy. Broń nie może leżeć poza sejfem tylko dlatego, że zabrakło miejsca.
Kontrola policji na ulicy – mam broń w bagażniku, co robić? Mówisz, że przewozisz broń kolekcjonerską na strzelnicę, okazujesz legitymację posiadacza broni i pozwalasz funkcjonariuszowi sprawdzić zawartość futerału (nie dotykaj sam broni bez polecenia). Wszystko legalnie – nie ma się czego bać, o ile broń jest rozładowana i papiery w porządku.

Teraz, gdy znasz już całą drogę od marzenia o kolekcji do bycia odpowiedzialnym kolekcjonerem, spójrzmy raz jeszcze przekrojowo na różne rodzaje pozwoleń na broń w formie porównania.

Porównanie rodzajów pozwoleń

W tej sekcji porównamy pozwolenie na broń kolekcjonerską z innymi głównymi rodzajami pozwoleń: sportowym, myśliwskim oraz do ochrony osobistej (broni obronnej). Taka synteza pomoże zrozumieć, jakie są zalety i ograniczenia każdego z nich.

Tabela porównawcza pozwoleń na broń palną:

Cecha / Cel	Kolekcjonerskie	Sportowe	Myśliwskie (Łowieckie)	Ochrona osobista (bojowa)
Przeznaczenie	Gromadzenie broni dla celów hobbystyczno-historycznych. Strzelanie okazjonalne na strzelnicy	Udział w zawodach strzeleckich, regularne treningi sportowe.	Wykonywanie polowania, gospodarka łowiecka.	Obrona życia, zdrowia i mienia w razie zagrożenia
Wymagana organizacja	Stowarzyszenie kolekcjonerskie (członkostwo udokumentowane)	Klub strzelecki, patent PZSS, licencja strzelecka	PZŁ – członkostwo, zdany egzamin łowiecki	Brak organizacji, trzeba wykazać indywidualne zagrożenie
Egzamin w WPA	Tak – obowiązkowy (teoria+praktyka)	Tak – (część osób posiadających patent sportowy liczy na zwolnienie, ale obecnie egzamin WPA nadal wymagany)	Nie – członek PZŁ z uprawnieniami jest zwolniony (egzamin łowiecki wystarcza)	Tak – obowiązkowy (zakres: broń bojowa)
Zakres dozwolonej broni	Szeroki: broń krótka, długa, różne kalibry – jak w sporcie i łowiectwie (bez broni zabronionej kategorii A)	Broń sportowa: pistolety, karabiny bocznego i centralnego zapłonu do 12 mm, strzelby gładkolufowe itp.	Broń myśliwska: strzelby gładkolufowe (śrutowe), sztucery kulowe, broń kombinowana; dopuszczone kalibry łowieckie	Broń palna bojowa: pistolety, rewolwery centralnego zapłonu kal. 6–12 mm (Czasem dopuszczane też np. strzelby gładkolufowe w ochronie mienia)
Liczba egzemplarzy	Ustalana decyzją – często 5–10 szt. na start, potem można zwiększać	Ustalana decyzją – typowo 5 sztuk (po jednej na konkurencję), można zwiększać w razie potrzeb sportowych	Ustalana decyzją – np. 6 sztuk (typowe: kniejówka, sztucer, dubeltówka, dryling, pistolet sygnałowy etc.)	Ustalana decyzją – zwykle 1–2 sztuki (np. dwa pistolety). Więcej rzadko, bo brak uzasadnienia do noszenia wielu
Noszenie załadowanej broni	Nie, tylko transport rozładowanej (broń w kolekcji nie może być noszona przy sobie)	Nie, broń sportową przenosi się rozładowaną na treningi i zawody	Nie, poza obszarem polowania broń musi być rozładowana; noszenie w terenie łowieckim dozwolone, ale to specyficzna sytuacja	Tak, posiadacz może stale nosić przy sobie załadowaną broń do ochrony (przy zachowaniu zasad, np. w ukryciu, kaburze)
Używanie broni	Na strzelnicy do rekreacji lub testów; brak innego praktycznego użycia	Na strzelnicy treningowo, na zawodach sportowych	Podczas polowań, trening na strzelnicy myśliwskiej (np. przystrzeliwanie broni)	W sytuacji obrony koniecznej lub stanu wyższej konieczności; poza tym broń noszona, ale nie używana bez potrzeby
Badania okresowe	Nie wymagane cyklicznie (tylko początkowe orzeczenia, potem tylko na żądanie organu w razie podejrzeń)	Nie wymagane okresowo (chyba że np. licencja sportowa po 5 latach wymaga przedłużenia badań – to zależy od PZSS przepisów wewn.)	Nie wymagane okresowo (w PZŁ zalecają badania co 5 lat, ale to wewnętrzne regulacje, formalnie nie ma obowiązku przed WPA)	Tak – co 5 lat trzeba przedstawiać nowe orzeczenia lekarskie i psychologiczne, inaczej cofnięcie pozwolenia
Trudność uzyskania	Średnia: wymaga egzaminu i członkostwa, ale nie potrzeba wyników sportowych ani egzaminów zewnętrznych	Średnia/wyższa: wymaga sporego zaangażowania (patent, licencja, starty sportowe), plus egzamin WPA	Średnia/wyższa: wymaga intensywnego kursu i egzaminu państwowego w PZŁ, ale zwalnia z egzaminu WPA	Bardzo wysoka: wymaga udowodnienia realnego zagrożenia – większość wniosków jest negatywnie rozpatrywana, chyba że są mocne dowody
Profil posiadacza	Pasjonat broni, kolekcjoner, historyk amator	Sportowiec-strzelec, konkurencje strzeleckie dynamiczne lub statyczne	Myśliwy, pasjonat łowiectwa i przyrody	Osoba potrzebująca broni do ochrony, np. przedsiębiorca z branży jubilerskiej, VIP, itp.

Oczywiście istnieją też pozwolenia pamiątkowe czy rekonstrukcji, ale te są bardziej wyspecjalizowane odmiany kolekcjonerstwa/myślistwa, więc pomijamy je w tabeli. Z powyższego widać, że pozwolenie na broń kolekcjonerską jest najbardziej uniwersalne pod względem rodzaju broni, ale jednocześnie limitowane w użytkowaniu (broń głównie do celów pokazowych, strzelanie tylko na strzelnicy). Dla osób, którym zależy na czynnym strzelaniu, np. co tydzień na zawodach, lepsze będzie sportowe. Dla chętnych na polowania – oczywiście myśliwskie. Dla pragnących nosić broń przy sobie – tylko do celów ochrony osobistej. Nic nie stoi na przeszkodzie, by łączyć cele: wiele osób ma jednocześnie pozwolenie sportowe i kolekcjonerskie (co zwiększa limity i możliwości).

Wybór zależy od Twoich zainteresowań. Kolekcjonerstwo bywa pierwszym krokiem – bo stosunkowo prosty (nie wymaga zdobywania wyników sportowych), a pozwala wejść w świat posiadaczy broni. Później można ewentualnie rozszerzyć uprawnienia o sportowe czy inne.

Poznaj szczegóły w naszym artykule: Pozwolenie na broń do ochrony osobistej – warunki i procedura.

Najczęściej pojawiające się pytania i odpowiedzi

Na koniec odpowiedzmy na najczęściej zadawane pytania związane z pozwoleniem na broń kolekcjonerską:

1. Czy na pozwoleniu kolekcjonerskim mogę nosić załadowaną broń przy sobie (np. w kaburze)?
Nie, pozwolenie na broń kolekcjonerską nie uprawnia do stałego noszenia broni załadowanej w miejscach publicznych. Broń możesz przenosić wyłącznie rozładowaną, w celu transportu (np. na strzelnicę, wystawę, do rusznikarza). Noszenie przy sobie na co dzień naładowanego pistoletu jest zarezerwowane dla pozwolenia na broń w celu ochrony osobistej.

2. Czy muszę zdawać egzamin w WPA, aby dostać kolekcjonerskie pozwolenie?
Tak, zdanie egzaminu teoretycznego i praktycznego przed komisją policji jest wymagane. Wyjątki (zwolnienie z egzaminu) dotyczą tylko myśliwych i sportowców w zakresie ich broni. Jeżeli nie jesteś myśliwym ani nie masz licencji sportowej PZSS, czeka Cię egzamin w WPA obejmujący test z przepisów oraz sprawdzian umiejętności strzeleckich.

3. Jak często muszę odnawiać badania lekarskie i psychologiczne posiadając to pozwolenie?
Standardowo nie musisz odnawiać badań co kilka lat – orzeczenia są wymagane na etapie ubiegania się o pozwolenie. Później tylko posiadacze pozwoleń do ochrony osobistej i ochrony mienia mają obowiązek ponawiania badań co 5 lat. Kolekcjonerów to nie dotyczy, chyba że zajdą szczególne okoliczności (np. organ poweźmie podejrzenie co do Twojego zdrowia – wtedy może Cię skierować na dodatkowe badanie na podstawie art. 15 ust. 5 ustawy).

4. Czy mogę kupić broń za granicą (np. na giełdzie kolekcjonerskiej) i przywieźć ją do Polski?
Tak, jest to możliwe, ale wymaga dopełnienia dodatkowych formalności. Jeśli chcesz nabyć broń w innym kraju UE, potrzebujesz Europejskiej Karty Broni (ECB) oraz zgody przewozowej (tzw. zgoda transferowa) od polskiego WPA i często zgody kraju, z którego broń wywozisz. Przywóz spoza UE wymaga zezwolenia importowego. Po sprowadzeniu broni do Polski musisz ją zarejestrować w WPA (5 dni). To dość skomplikowane, więc zazwyczaj prościej skorzystać z pośrednictwa polskiego sklepu (oni sprowadzą i załatwią papiery). Niemniej kolekcjonerzy sprowadzają unikatowe okazy z zagranicy – jest to legalne, tylko biurokratycznie wymagające.

5. Jak długo ważna jest decyzja o pozwoleniu? Czy muszę ją odnawiać?
Pozwolenie na broń kolekcjonerską wydawane jest bezterminowo. Oznacza to, że nie ma daty ważności – obowiązuje tak długo, jak długo spełniasz warunki (nie zostaniesz skazany, nie staniesz się zagrożeniem itp.). Nie ma „odnawiania” co X lat (w przeciwieństwie np. do licencji sportowej, którą co roku przedłużasz w PZSS, ale to sprawa sportowa, nie policyjna). Pamiętaj tylko o obowiązku informowania organów o ewentualnej zmianie adresu zamieszkania czy innych istotnych zmianach.

6. Czy pozwolenie na broń kolekcjonerską obejmuje również amunicję?
Tak. Posiadając pozwolenie na broń palną do celów kolekcjonerskich, masz prawo kupować i posiadać amunicję do tej broni – nie potrzebujesz osobnego pozwolenia na amunicję. Sklepowi okazujesz legitymację posiadacza broni, gdzie wpisane są rodzaje broni, a więc i kalibry amunicji, do których masz dostęp. Pamiętaj, że amunicję przechowujesz w warunkach jak broń (w sejfie, zabezpieczoną). Limitów ilościowych ustawa nie precyzuje, ale trzymaj rozsądne ilości – bardzo duże składowiska mogą budzić zainteresowanie policji co do zabezpieczeń.

7. Jakie są wymagania co do sejfu? Czy musi być zakotwiony, mieć alarm itd.?
Minimalne wymaganie to klasa S1 wg PN-EN 14450. Nie ma formalnego obowiązku kotwienia do ściany/podłogi, ale warto to zrobić dla bezpieczeństwa (i policjanci na kontroli przychylnie patrzą, gdy sejf jest przymocowany – trudniej go wynieść). Drzwi z alarmem, czujniki – nie są wymagane ustawowo poniżej 50 szt. broni, ale oczywiście podnoszą bezpieczeństwo. Generalnie im lepsze zabezpieczenia, tym lepiej dla Ciebie i Twojej kolekcji – jednak prawnie wystarczy sejf S1 zamykany na klucz lub szyfr.

8. Czy członkostwo w stowarzyszeniu kolekcjonerskim jest obowiązkowe przez cały czas?
Prawo nie nakazuje dożywotniego członkostwa – wymagane jest na etapie ubiegania się o pozwolenie, by wykazać ważną przyczynę. Po uzyskaniu decyzji, teoretycznie możesz zrezygnować ze stowarzyszenia i nadal zachowujesz pozwolenie. Jednak zaleca się kontynuować członkostwo przynajmniej dla pozorów – w razie jakiejkolwiek weryfikacji (np. będziesz chciał rozszerzyć pozwolenie o więcej sztuk w przyszłości), dobrze być aktywnym kolekcjonerem. Poza tym stowarzyszenie daje dostęp do wydarzeń, wiedzy i środowiska kolekcjonerskiego, więc warto się udzielać. Reasumując, nie ma prawnego obowiązku utrzymania członkostwa, ale z praktycznego punktu widzenia lepiej je utrzymać.

9. Jak odwołać się od odmowy wydania pozwolenia?
Jeśli dostałeś decyzję odmowną z WPA, masz 14 dni na złożenie odwołania do Komendanta Głównego Policji za pośrednictwem KWP, który wydał decyzję. W odwołaniu musisz wskazać, z czym się nie zgadzasz i dlaczego – np. przedstawić dodatkowe argumenty, dowody. KGP rozpatrzy sprawę ponownie. Jeśli podtrzyma odmowę, możesz złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a potem ew. do NSA. Procedura odwoławcza może trwać wiele miesięcy. Warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie administracyjnym i broni, aby ocenić szanse. Powodem odmowy bywa np. negatywna ocena przesłanki „ważnej przyczyny” lub oblanie egzaminu – w takim przypadku odwołanie raczej niewiele da (chyba że były uchybienia formalne). Jeżeli jednak uważasz, że niesłusznie Ci odmówiono mimo spełnienia warunków, warto skorzystać z trybu odwoławczego.

10. Ile sztuk broni można posiadać na pozwolenie kolekcjonerskie?
Nie ma sztywnego limitu ustawowego – ilość określa decyzja na podstawie Twojego wniosku i uzasadnienia. Pierwsze pozwolenie często opiewa na np. 10 egzemplarzy broni, choć możesz wnioskować o więcej. Organ może ograniczyć liczbę, jeśli uzna że we wniosku nie uzasadniłeś potrzeby posiadania np. 50 sztuk od razu. Z czasem możesz wystąpić o zwiększenie limitu, gdy kolekcja Ci się rozrasta (to wymaga kolejnego postępowania administracyjnego, ale zwykle jest łatwiejsze mając już pozytywną historię jako posiadacz broni). Znamy kolekcjonerów mających dziesiątki sztuk broni palnej – jest to możliwe, tylko trzeba mieć gdzie to trzymać (powyżej 50 szt. dodatkowe wymogi lokalowe). Na start jednak celuj w rozsądną liczbę, np. 5-10, i tak jest co kompletować.

11. Czy mogę strzelać z broni kolekcjonerskiej na strzelnicy?
Tak, jak najbardziej. Pozwolenie na broń kolekcjonerską uprawnia Cię do posiadania sprawnej broni, więc masz prawo z niej strzelać rekreacyjnie na strzelnicy (inaczej niż pozwolenie pamiątkowe, gdzie broń często jest traktowana jako trofeum bez strzelania). Warunkiem jest, że strzelnica musi być legalna (posiada regulamin zatwierdzony) i Ty musisz przestrzegać regulaminu strzelnicy. Możesz używać własnej broni i amunicji do strzelania sportowo-rekreacyjnego. Nie możesz natomiast używać broni kolekcjonerskiej do polowania (bo do tego tylko myśliwskie uprawnia) ani nosić jej poza strzelnicą załadowanej. Ale na strzelnicy – strzelaj śmiało, to przywilej wynikający z posiadania pozwolenia.

12. Czy policja sprawdza wiedzę kolekcjonera po wydaniu pozwolenia (np. robi powtórne testy)?
Nie, nie ma czegoś takiego jak okresowe testy wiedzy. Raz zdany egzamin załatwia sprawę. Później jedynie mogą Ci zrobić kontrolę warunków przechowywania lub ewentualnie przepytać przy przedłużaniu licencji sportowej (jeśli masz sportowe). Ale stricte dla kolekcjonera – brak testów po latach. Oczywiście dobrze być na bieżąco z przepisami, bo jak zmienią ustawę, to musisz się stosować do nowych wymogów (np. właśnie w 2019 zmieniono wymóg sejfów – starzy posiadacze też musieli dokupić sejfy S1 w ciągu pół roku). Nowelizacje prawa mogą wprowadzić jakieś nowe obowiązki, więc miej oko na informacje z WPA lub komunikaty PZSS/PZŁ.

13. Czy mogę rozszerzyć swoje pozwolenie kolekcjonerskie o sportowe lub inne?
Tak. Jeśli po uzyskaniu pozwolenia kolekcjonerskiego zdecydujesz się np. uprawiać sport strzelecki i zdobędziesz patent oraz licencję PZSS, możesz złożyć oddzielny wniosek o pozwolenie na broń do celów sportowych. Organy często traktują to jako osobną sprawę – ale procedura jest łatwiejsza, bo wiele dokumentów już masz (orzeczenia zdrowotne jeśli nie minęło 3 miesięcy, to użyjesz tych, ale raczej minie więc zrobisz nowe; egzamin WPA znowu, ale tu możesz być zwolniony z praktycznego, bo już masz broń; bywa różnie). Często kolekcjonerzy z czasem robią też pozwolenie sportowe, by móc startować w zawodach i kupować np. więcej amunicji sportowej. Możliwe jest też „za jednym zamachem” na wstępie wnioskować o kilka celów (sportowe i kolekcjonerskie w jednej podaniu) – wtedy zdajesz jeden egzamin, a decyzja obejmuje dwa cele. To sprytny sposób, choć więcej zachodu na starcie.

14. Czy mogę kolekcjonować też broń czarnoprochową (dymną) na to pozwolenie?
Broń czarnoprochowa wytworzona przed 1885 r. lub jej repliki – w Polsce nie jest w ogóle uznawana za broń palną w rozumieniu ustawy, więc możesz ją mieć bez pozwolenia. Jeśli jednak chcesz kolekcjonować nowoczesną broń czarnoprochową (np. współczesne wykonania rewolwerów czarnoprochowych .44), to formalnie one również nie wymagają pozwolenia na mocy wyłączenia w ustawie. Natomiast wiele osób i tak obejmuje swoje egzemplarze czarnoprochowe kolekcją, by móc np. przewozić je za granicę z EKB (wtedy rejestrują je dobrowolnie). Reasumując: historyczna broń czarnoprochowa nie wymaga pozwolenia i możesz ją zbierać bez żadnych dokumentów – to odrębna kategoria kolekcjonerstwa.

15. Czy na pozwoleniu kolekcjonerskim mogę kupić nowoczesną broń palną, czy tylko zabytkową?
Możesz kupić dowolną broń palną dopuszczoną do posiadania – nie ma ograniczenia, że musi być zabytkowa. Większość kolekcjonerów oczywiście skupia się na broni historycznej lub unikalnej, ale prawnie możesz kupić np. fabrycznie nowy pistolet Glock, jeśli masz pozwolenie kolekcjonerskie na broń bocznego i centralnego zapłonu. Jednak pamiętaj – w razie ewentualnych pytań organu, czy aby na pewno kolekcjonujesz, miej jakąś myśl przewodnią. Np. można kolekcjonować “współczesną broń krótką świata” – nikt Ci nie zabroni mieć nowoczesnych modeli, ale musisz sensownie uargumentować dlaczego kolekcjoner kupuje nowy egzemplarz broni wojskowej. Z reguły WPA nie wnika – pozwolenie to pozwolenie, wolno Ci, jednak „duchem” ustawy kolekcjoner to bardziej pasjonat historii.

Jeśli macie inne pytania, zachęcamy do komentowania lub kontaktu – postaramy się uzupełnić poradnik o nowe zagadnienia.

Pamiętaj o możliwości sprawdzenia się przed egzaminem – np. rozwiąż nasz test na pozwolenie na broń dostępny na stronie, by przećwiczyć pytania w formie quizu: https://niebiescy997.pl/test-na-pozwolenie-na-bron-sprawdz-czy-zdasz-egzamin/

Uzyskanie pozwolenia na broń kolekcjonerską to proces wymagający, ale dla pasjonata broni – zdecydowanie wart zachodu. W tym obszernym poradniku krok po kroku przeszliśmy przez wszystkie etapy: od podstaw prawnych i wymagań formalnych, przez procedury administracyjne w WPA, aż po obowiązki szczęśliwego posiadacza kolekcji. Jeżeli dotarłeś aż tutaj, prawdopodobnie poważnie myślisz o zdobyciu takiego pozwolenia – teraz wiesz, czego się spodziewać i jak się przygotować. Powodzenia!

WESPRZYJ NAS KAWĄ:

Policyjny blog Niebiescy997

Informacje, ciekawostki dotyczące służby w Policji

Pozwolenie na broń do ochrony osobistej

Wyszkolenie strzeleckie w Policji – zasady, wymagania, sprawdziany

Pozwolenie na broń dla żołnierzy WOT

Pozwolenie na broń kolekcjonerską – podstawy prawne i definicje

Rozporządzenia wykonawcze – badania, przechowywanie, ewidencja

Cel kolekcjonerski, a pozostałe cele pozwolenia

Pozwolenie na broń kolekcjonerską, a zakres uprawnień i ograniczeń

Amunicja – zasady gromadzenia i posiadania

Noszenie, przewożenie, ekspozycja broni kolekcjonerskiej

Pozwolenie na broń kolekcjonerską, a wymagania formalne

Badania lekarskie i psychologiczne

Warunki przechowywania – sejf klasy S1 i normy

Członkostwo w stowarzyszeniu kolekcjonerskim

Jakie dokumenty potwierdzają cel kolekcjonerski?

Złożenie wniosku o pozwolenie na broń kolekcjonerską w WPA

Wybierz odpowiednie WPA zgodnie z właściwością miejscową

Wniosek – jakie pola i załączniki?

Opłaty skarbowe i inne koszty (stan na 2025)

Terminy, uzupełnienia, wezwania, przesłuchanie

Pozwolenie na broń kolekcjonerską – sprawdzenie kwalifikacji (egzamin)

Ile realnie kosztuje pozwolenie na broń kolekcjonerską?

Badania lekarskie i psychologiczne

Opłaty skarbowe i administracyjne

Sejf klasy S1 i akcesoria

Członkostwo w stowarzyszeniu i szkolenia

Podsumowanie kosztów w tabeli

Czas trwania i najczęstsze błędy

Ile czeka się na decyzję?

Typowe braki we wniosku i jak ich uniknąć

Obowiązki posiadacza pozwolenia na broń kolekcjonerską

Rejestracja broni i ewidencja

Przechowywanie, transport i kontrole broni

Sankcje za naruszenia

Porównanie rodzajów pozwoleń

Najczęściej pojawiające się pytania i odpowiedzi

Niebieski

Pozwolenie na broń do ochrony osobistej

Wyszkolenie strzeleckie w Policji – zasady, wymagania, sprawdziany

Pozwolenie na broń dla żołnierzy WOT

Napisz komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

WSPARCIE STRONY:

Kategorie

Ostatnie komentarze:

Archiwa

Ads Blocker Detected!!!