Testy na urzędnika mianowanego: edycja egzaminacyjna 2023
Jakie wymagania należy spełnić, aby móc przystąpić do egzaminu?
Egzamin na urzędnika mianowanego jest dostępny wyłącznie dla osób zatrudnionych w korpusie służby cywilnej. Zanim kandydat będzie mógł podejść do testu, musi spełnić określone wymagania ustawowe. Kluczowe kryteria to:
- Minimalny staż pracy w służbie cywilnej – co najmniej 3 lata pracy na stanowisku objętym ustawą o służbie cywilnej.
- Wykształcenie – posiadanie tytułu magistra lub równorzędnego (np. magister inżynier, lekarz). Dyplom licencjata czy inżyniera nie jest wystarczający – ustawa wymaga ukończenia studiów drugiego stopnia.
- Znajomość języka obcego – kandydat musi znać co najmniej jeden język obcy spośród języków roboczych Unii Europejskiej (np. angielski, francuski, niemiecki) lub jeden z wybranych innych języków (m.in. rosyjski, ukraiński, chiński, arabski).
- Obywatelstwo i obowiązki wojskowe – co do zasady mianowanie dotyczy obywateli polskich (zgodnie z ustawą o służbie cywilnej). Ponadto mężczyźni muszą mieć uregulowany stosunek do służby wojskowej – być żołnierzem rezerwy lub nie podlegać obowiązkowi obrony (np. osoby młodsze zwolnione z obowiązku zasadniczej służby).
Spełnienie wszystkich powyższych warunków musi zostać formalnie potwierdzone przez dyrektora generalnego urzędu, w którym pracuje kandydat, na podstawie dokumentów (świadectw pracy, dyplomów, certyfikatów). Dopiero pozytywna weryfikacja pozwala przystąpić do dalszej procedury zgłoszeniowej.
Procedura zgłoszeniowa. Aby zapisać się na egzamin na urzędnika mianowanego, kandydat w wyznaczonym terminie wypełnia zgłoszenie w Internetowym Systemie Zgłoszeń PKSC (prowadzonym przez KSAP). Co roku rejestracja trwa od 1 stycznia do 31 maja – jest to ostateczny termin przesłania dokumentów. Po wypełnieniu formularza online należy go wydrukować, uzyskać podpis dyrektora generalnego urzędu (który potwierdza spełnienie wymagań) i złożyć dokumenty w siedzibie KSAP lub wysłać pocztą do KSAP (z dopiskiem „zgłoszenie do postępowania kwalifikacyjnego”). Uwaga! Do zgłoszenia musi być dołączony dowód wpłaty opłaty egzaminacyjnej – brak potwierdzenia dokonania opłaty skutkuje uznaniem zgłoszenia za niekompletne i niedopuszczeniem kandydata do egzaminu.
Jakie są opłaty za przystąpienie do egzaminu na urzędnika mianowanego?
Udział w postępowaniu kwalifikacyjnym podlega opłacie egzaminacyjnej, której wysokość jest określana corocznie na podstawie przepisów. Jeszcze do niedawna opłata ta stanowiła 20% minimalnego wynagrodzenia za pracę, jednak od 2024 roku została obniżona do 17% płacy minimalnej. Kwota ulega więc zmianie wraz ze wzrostem płacy minimalnej każdego roku. Przykładowo opłata za egzamin na urzędnika mianowanego wyniosła początkowo 848,40 zł na rok 2024 (20% ówczesnej pensji minimalnej), po czym zredukowano ją do 721 zł zgodnie z nowelizacją rozporządzenia obowiązującą od maja 2024 roku. W 2025 roku opłata egzaminacyjna wynosi już 793 zł, co odpowiada 17% aktualnego minimalnego wynagrodzenia.
Należność za egzamin uiszcza się na konto KSAP przed przystąpieniem do testu – dowód wpłaty, jak wspomniano, jest warunkiem skutecznego zgłoszenia. Zwykle koszt ten pokrywa sam kandydat (inwestując we własny rozwój zawodowy). Warto jednak sprawdzić wewnętrzne regulacje swojego urzędu – niektóre instytucje w ramach polityki szkoleniowej dofinansowują lub refundują opłatę za egzamin swoim pracownikom, zwłaszcza jeśli zakończy się on uzyskaniem mianowania. Jeżeli kandydat nie przystąpi do egzaminu z przyczyn losowych, może wystąpić o zwrot wniesionej opłaty, przedstawiając stosowne dokumenty potwierdzające niemożność uczestnictwa.
Jak wygląda egzamin na urzędnika mianowanego?
Egzamin na urzędnika mianowanego składa się z dwóch rozbudowanych testów pisemnych przeprowadzanych jednego dnia. Wbrew czasem spotykanym opiniom, aktualnie nie ma osobnej części ustnej – cała weryfikacja odbywa się w formie pisemnej. Postępowanie kwalifikacyjne obejmuje kolejno:
- Sprawdzian umiejętności (część I) jest to test pisemny o charakterze psychologicznym, trwający 60 minut. Jego celem jest zmierzenie ogólnych zdolności kandydata, istotnych w pracy urzędnika, takich jak umiejętność logicznego myślenia, wnioskowania, analizowania informacji i rozwiązywania problemów. Autorem testu jest Pracownia Testów Psychologicznych PTP, a sam sprawdzian jest wystandaryzowany i znormalizowany – co oznacza, że został opracowany według rygorów psychometrycznych i porównuje wyniki kandydata do wyników populacji odniesienia. Forma zadań w tej części przypomina zaawansowany test na inteligencję i test kompetencji poznawczych. Na tym etapie mogą również pojawić się matryce Ravena.
- Sprawdzian wiedzy (część II) jest to test jednokrotnego wyboru składający się z 90 pytań zamkniętych, na którego rozwiązanie przeznaczono 90 minut. Każde pytanie ma kilka proponowanych odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa. Test wiedzy ma za zadanie sprawdzić, czy kandydat posiada szeroką wiedzę niezbędną do pracy w administracji rządowej. Zakres tematyczny jest bardzo obszerny – obejmuje zagadnienia z prawa, administracji publicznej, finansów publicznych, polityki zagranicznej (w tym integracji europejskiej), organizacji i zarządzania oraz kwestii społeczno-ekonomicznych.
Obie części są przeprowadzane tego samego dnia – zwykle sprawdzian umiejętności odbywa się rano, po czym następuje krótka przerwa i później test wiedzy w południe. Całość zaczyna się około godziny 10:30-11:00 i kończy ok. 15:00. Egzamin organizowany jest centralnie przez KSAP, ale odbywa się jednocześnie w kilku miastach w Polsce, aby ułatwić dostęp kandydatom z różnych regionów. Typowo wyznacza się centra egzaminacyjne w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, a kandydatów przypisuje się do lokalizacji według województwa zamieszkania lub wyboru preferencji.
Aby zdać egzamin (uzyskać wynik pozytywny z postępowania kwalifikacyjnego), kandydat musi spełnić dwa warunki jednocześnie, to jest zdobyć co najmniej 1/3 maksymalnej liczby punktów z każdej części, oraz zdobyć łącznie co najmniej 3/5 maksymalnej sumy punktów. W obecnym układzie przekłada się to na minimum 20 punktów ze sprawdzianu umiejętności, 30 punktów ze sprawdzianu wiedzy oraz 90 punktów łącznie. Innymi słowy, wymagane jest osiągnięcie co najmniej 60% sumarycznego wyniku i jednocześnie nie można „oblać” żadnej z dwóch części (każdą trzeba zaliczyć na minimum 33% punktów).
Egzamin na urzędnika mianowanego uchodzi za trudny – świadczą o tym statystyki. Wymagany zakres materiału jest bardzo szeroki, a test umiejętności bywa dla wielu wyzwaniem. W efekcie nie wszyscy osiągają próg zaliczeniowy. Zdawalność egzaminu na urzędnika mianowanego w ostatnich latach oscyluje w granicach 40–50%. Przykładowo w 2025 roku spośród 1004 podchodzących do egzaminu, wynik pozytywny uzyskało tylko 468 osób (ok. 46%).
Ilu urzędników mianowanych pracuje w Policji?
Pracownicy cywilni w Policji stanowią znaczącą grupę zatrudnionych – obecnie w polskiej Policji pracuje ok. 24–25 tysięcy osób cywilnych (na etatach niemundurowych). Spośród nich część należy do korpusu służby cywilnej, a część jest zatrudniona poza nim (na stanowiskach pomocniczych, technicznych itp.). Na początku 2025 roku liczba członków korpusu służby cywilnej w Policji wynosiła 11 878 osób, co stanowi niespełna połowę wszystkich pracowników cywilnych w Policji. Pozostałe ok. 12,8 tys. cywilów pełni funkcje poza korpusem (np. pracownicy obsługi, personel techniczny).
Warto podkreślić, że spośród tych blisko 12 tysięcy członków korpusu SC w Policji zdecydowana większość to pracownicy służby cywilnej zatrudnieni na umowę o pracę, niemianowani. Urzędnicy mianowani stanowią w Policji stosunkowo niewielki odsetek ogółu kadry cywilnej – podobnie zresztą jak w całej administracji rządowej, gdzie mianowani to ok. 6–10% członków korpusu (różne dane na przestrzeni lat). Dokładna liczba urzędników mianowanych pracujących w formacji Policji nie jest jawnie podawana w publicznych statystykach kadrowych. Innymi słowy, tylko część cywilnych pracowników Policji osiągnęła status urzędnika służby cywilnej poprzez zdanie egzaminu lub ukończenie KSAP – reszta to pracownicy na kontraktach oczekujący potencjalnego mianowania w przyszłości.
Podsumowanie
Egzamin na urzędnika mianowanego to wymagający, ale realny do osiągnięcia cel dla pracowników służby cywilnej, którzy chcą rozwijać swoją karierę. W artykule omówiliśmy, jak wyglądają testy na urzędnika mianowanego, jakie warunki trzeba spełnić, by do nich przystąpić, oraz jakie korzyści płyną z uzyskania mianowania.
Zdobycie statusu urzędnika mianowanego to realny krok naprzód w rozwoju kariery w administracji rządowej, w tym także dla pracowników cywilnych Policji. Mianowanie przynosi wymierne profity, ale też zobowiązuje do dalszego doskonalenia i służby na najwyższym poziomie. Zachęcamy wszystkich spełniających warunki do podjęcia wyzwania! Powodzenia!
Strony: 12
Napisz komentarz